قانون اول:
برای اینکه کار طراحی خودرو را شروع کنیم، اولین معیار اندازه چرخ است و فاصله بین محور جلو و عقب باید بین 3.25 چرخ برای خودروهای متوسط مثل C کلاس و همین طور 3.5 چرخ برای خودرو های بزرگ تر مثل E کلاس مرسدس بنز باشد. البته در طراحی طراحان حرفه ای دیده می شود که اکثرا از چرخ و رینگ های خیلی بزرگ استفاده می کنند که جلوه زیبایی کار را زیاد می کند. اما به خاطر داشته باشید که فاصله استاندارد بین چرخ جلو و چرخ عقب در خودرو، تکرار 3 چرخ بین آن است که ما در این مثال به فاصله 3.25 چرخ رسیده ایم.

قانون دوم:
محل قرارگیری ستون A بسیار مهم است که در حالت استاندارد اگر امتداد این ستون را به سمت پایین در نظر بگیریم، معمولا باید مسیر آن از مرکز چرخ جلو خودرو عبور کند. این کارباعث انتقال صحیح تنش های جاده بر ساختار اصلی و محکم ستون های خودرو می شود.

قانون سوم:
اگر از انتهای گوشه درب عقب و ستون C خطی به صورت عمود ترسیم کنیم، باید این خط از وسط چرخ عقب خودرو عبور کند.

قانون چهارم:
اگر خطی از مرکز هر دو چرخ عقب و جلو ترسیم کنیم، باید محل درز بازشدن پایین درب ها با این خط در یک راستا باشد.

قانون پنجم:
زیر چراغ اصلی جلو معمولا با بالای چرخ و رینگ آن در یک راستا است.

قانون ششم:
معمولا نسبت بصری سطح اشغال شیشه ها به رویه درب ها در نمای جانبی نسبت 3 به 2 است.

قانون هفتم:
مقدار ارتفاع کلی یک خودروی استاندارد و متعارف، باید به مقدار 2.25 چرخ و در خودرو های معمولی و این مقدار باید در خودروهای بلندتر، تا 2.5 چرخ نیز باشد.

 

فرزاد برخورداری

در این مطلب سعی شده است که مراحل تکمیل یک ایده را از طرح مدادی، تا یک رندرینگ نهایی به شما نشان داده شود. بدیهی که ثبت کامل تمام این مراحل، در یک مقاله امکان پذیر نمی باشد، اما به صورت اختصار سعی بر این است که به صورت مصور مراحل تکمیل این کار به شما نشان داده شود.

ابتدا طرح ایده ای خود را توسط مداد بر روی کاغذ معمولی ترسیم کرده و سعی می کنیم تا تمام تناسبات و قوانین پرسپکتیوی را در این کار رعایت کنیم.

سپس توسط روان نویسی با نوک قلمویی، خطوط اصلی مورد نظر طرح را پر رنگ تر می کنیم. تغییر هوشمندانه قطر خطوط در جاهای خاصی از آن، همچنین استفاده از روان نویس های باریک تر تا قطر یک دهم میلیمتر در جاهایی که خطوط نازک تر می شود، باعث می شود که کار ظرافت بیشتری داشته باشد و مشکی کردن ناحیه هایی از خودرو، که اطمینان داریم تیره هستند نیز به زیبایی کارمان اضافه می کند. خطوط باقی مانده مدادی را توسط مداد پاکن، تمیز می کنیم.

تا همین جای کار هم، می شود این این کار را به عنوان یک اسکچ سیاه و سفید نگه داری کرد، اما ترجیحا ادامه کار را، با اسکن کردن همین تصویر، و چاپ آن بر روی کاغذ مخصوص پرینتر، معروف به کاغذ کوتد مات ادامه می دهیم. این کار باعث می شود که اشتباهات احتمالی در کار قابل جبران باشد، و با پرینت مجدد کار، حالت های مختلف رنگ آمیزی در این طرح تجربه کنیم.

در اینجا می خواهیم انعکاس نور غروب آفتاب، در رنگ نقره ای براق بدنه خودرو را نشان بدهیم. می دانیم که رنگ آسمان در این موقع از روز آبی تیره است، و به سمت افق از تیرگی آن کاسته می شود، و نزدیک خط افق گاهی آسمان به رنگ نارنجی در می آید.

برای ترسیم رنگ آبی آسمان از گچ پاستل آبی تیره استفاده می کنیم، و توسط لبه تیز یک جسم تیز، مانند کاتر، مستقیما بر روی جاهایی که می خواهیم آسمان تیره تر باشد، گچ پاستل را خرد کرده و بعد از آن، این خرده های گچ پاستل را توسط یک دستمال کاغذی تمیز بر روی کاغذ مالیده و پخش می کنیم. در جاهایی که رنگ روشن تر می شود، باقی مانده اثر گچ پاستل را به سمت روشنی کاغذ می کشیم، تا رنگ در آن ناحیه ها محو و کمرنگ تر شود.

اگر ناحیه ای از کار، به صورت ناخواسته توسط گچ پاستل رنگ شد، به راحتی توسط یک مدادپاکن تمیز می توان آن ناحیه های تصویر را پاک کرد. همچنین گاهی اوقات، ترکیب چند رنگ از طیف آبی می تواند نتیجه بهتری در کار نهایی داشته باشد.

به همین ترتیب نیز، رنگ نارنجی را در نزدیک انعکاس خط افق در بدنه طرح، توسط گچ پاستل نارنجی رنگ، مانند مرحله قبلی و رنگ آبی، ترسیم کرده و سعی می شود که در این مرحله از کار، پخش کردن این رنگ با دقت و کنترل بیشتر صورت بگیرد.

محل تلاقی خط افق هم باید از پیش به صورت کمرنگ بر روی بدنه طرح مشخص شده باشد که در مراحل بعدی باعث سردرگمی نشود.

در مرحله بعدی توسط مارکر خاکستری گرم شماره پنج، اقدام به رنگ کردن اثر انعکاس زمین بر روی بدنه می کنیم. این کار باید با حرکت دست با سرعت و دقت در راستای حرکتی فرم کلی بدنه اتومبیل باشد.

اگر ترسیم مارکر (ماژیک) شما، با سرعت کم صورت پذیرد، رنگ مارکر به اصطلاح بر روی کاغذ می دود و لبه های آن از مرزهای مورد نظرتان می گذرد. اگر هم دست شما متقاطع و با لرزش داشته باشد، اثر آن به راحتی بر روی کاغذ شما می ماند و کار شما جلوه ای حرفه ای نخواهد داشت. در کل این کا ر احتیاج به تبحر زیادی دارد و تمرین زیاد، و درک صحیح از اثرات انعکاس های محیط بر روی بدنه خودرو دارد، که بهترین تمرین هم خوب دیدن تصاویر و عکس های مختلف است.

در مرحله بعدی توسط مارکر خاکستری گرم شماره هفت، جاهای دیگری از بدنه را تیره می کنیم که شامل انعکاس تیرگی های دوردست بر روی زمین است. همچنین برای درک بهتر فرم بدنه، طراحان معمولا با ترسیم سایه یک دیوار فرضی را بر روی سمت دیگر بدنه خودرو، سعی می کنند که حجم های برجسته و فرو رفته عناصر این خودرو را نشان بدهند. که در تصویر بعدی می توانید آن را ببینید.

در این مرحله با حرکت های هوشمندانه این انعکاس، سعی داریم که مفهوم دقیق تری را از حجم های طرح را نشان بدهیم. همچنین انعکاس های دیوار فرضی و زمین هم در شیشه های خودرو را به رنگ مشکی درآورده و سعی می کنیم که ارتباط منطقی و پیوسته ای هم با انعکاس های بدنه فلزی داشته باشد.

ضمنا قطعات کرومی سپر و رینگ ها را هم، در جایی که انعکاسی از آسمان خواهد داشت، توسط مارکری با رنگ آبی روشن رنگ می کنیم.

حال توسط مارکر خاکستری گرم شماره پنج، انعکاس رنگ زمین را هم بر روی همان قطعات کرومی ترسیم کرده و اثر سایه خودرو را هم در سمت دیگر با رنگ مشکی نشان می دهیم. سایه بلند و کشیده می تواند در ایجاد حس غروب خورشید به ما کمک کند.

در مرحله بعدی چراغ های خطر عقب را توسط ماکر قرمز، به علاوه سایه هایی توسط مارکر خاکستری گرم، ترسیم می کنیم. همچنین انعکاس اجسامی در دوردست را که می تواند مثلا انعکاس کوه ها و یا ساختمان هایی در دوردست باشد را توسط روان نویس با نوک قلم مویی، مابین اثر زمین و آسمان در قطعات کرومی و همیچنین در جاهایی از بدنه ترسیم می کنیم که به حس طبیعی تر شدن کار نهایی ما کمک بسزایی می کند.

در نهایت هم نوبت می رسد به روشنایی ها و انعکاس های منبع نوری که توسط یک قلم موی باریک و گواش سفید، در جاهایی از بدنه که لبه های تیز به سمت منبع نوری داریم ترسیم می شود. اما پیش از آن لبه های درزهای درب های خودرو را در نقاطی که تیره هستند را توسط مداد پلیکروم سفید، روشن می کنیم تا به زنده تر شدن عناصر طرح مورد نظر کمک بکند. البته روشنایی لبه گلگیر ها در تصویر نهایی توسط فیلتر Lens Flare در نرم افزار فتوشاپ، بعد از اسکن مجدد تصویر به وجود آمده است.

کل این مراحل ترسمی سه ساعت زمان می برد و شما هم می توانید با تمرین و تلاش، به راحتی تصورات خودتان را در طراحی خودرو به ترسیم درآورید.

 

فرزاد برخورداری

ابتدا ایده و طرح خود را از خودروی مورد نظرمان را بر روی کاغذ معمولی و به وسیله یک مداد اتود ترسیم می کنیم، اما همان طور که ملاحظه می فرمایید، با کمی زاویه دادن طرحمان نسبت به صفحه ترسیمی، سعی بر این داریم که عنصر هیجان را نیز به کار اضافه کنیم.

سپس بعد از اطمینان از درستی ترسیم، تمامی خطوط اصلی را توسط خودکار مشکی، پررنگ تر می کنیم و بعد از تکمیل، توسط یک مداد پاک کن تمیز، کل سطح کاغذ را تمیز کرده و خطوط مدادی را از صفحه کاغذمان پاک می کنیم. در اینجا از دو نوع خودکار با اندازه سرهای 7/0 و 4/1 استفاده شده است تا در خطوط پهن تر و ظریف تر، قدرت مانور بیشتری داشته باشیم.

در مرحله بعدی در تمام قسمت های فلزی بدنه، که از آسمان محیط اطراف انعکاس داریم، توسط لبه تیز کاتر، مستقیما بر روی جاهایی که می خواهیم رنگی کنیم، پودر پاستل را ریخته، و توسط یک دستمال کاغذی تمیز، ذرات خرد شده گچ پاستل را بر روی کاغذ به صورت کنترل شده پخش می کنیم و در جاهایی که می خواهیم به سمت سفیدی پیش برویم، باقی مانده گچ پاستل را به اصطلاح Fade کرده و ایجاد سایه می کنیم. اضافه گچ هایی که ناخواسته در جاهای دیگر کاغذ اثر گذاشته است را توسط مداد پاک کن تمیز می کنیم.

مرحله بعدی ترسیم انعکاس زمین بر روی بدنه فلزی خودرو است که در اینجا به وسیله مارکر، قسمت های مورد نظر را، با در نظر گرفتن قاعده انعکاس در جسم، رنگ می کنیم. سرعت در استفاده از مارکر (ماژیک) و روش حرکت دست در استفاده از این مدیا، احتیاج به خلاقیت و مهارت دارد و با خوب دیدن کارهای حرفه ای و دقت در نوع انعکاس، در عکس های خودرو، به افزایش چیره دستی شما در این امر کمک به سزایی خواهد کرد.

ضمنا شما می توانید توسط یک مارکر خاکستری گرم شماره 7 تیرگی هایی را به کارتان اضافه کنید که در اینجا، تیرگی هایی در ناحیه افق در دوردست و همچنین لبه های رو به پایین بدنه است که در حجم دار شدن کار کمک می کند.

حال توسط مارکر خاکستری گرم شماره 1، 2 و 3، حجم ها و پره های رینگ ها را هم رنگ می کنیم. سپس قطعات کرومی بدنه را، به صورت کروم مات با رنگی با تم قهوه ای روشن ترسیم می کنیم. گریل و جلو پنجره را هم توسط همان مارکر، اما با شماره 5 و 7 رنگ می کنیم.

در مرحله بعدی، تیرگی های لاستیک، سایه خودرو و فضاهای منفی پیرامون لاستیک خودرو را، توسط مارکر مشکی رنگ می کنیم. در اینجا قسمت هایی از لاستیک را روشن می گذاریم تا حس تابش نور خورشید بر روی لاستیک ها به بیننده انتقال پیدا کند، البته با خاکستری سرد شماره 2 هم، آن ناحیه روشن را رنگ می کنیم تا طبیعی تر جلوه کند.

همچنین شیشه های خودرو را ابتدا به طور کامل توسط مارکر خاکستری شماره 5 رنگ می کنیم، سپس توسط مارکر خاکستری گرم شماره 7، انعکاس سطح زمین را بر روی شیشه های جانبی، و انعکاس دیوار فرضی را هم، بر روی شیشه جلوی خودرو تیره تر می کنیم.

همان طور که ملاحظه می کنید در تصویر بعدی، توسط یک مداد رنگی سفید پلی کروم، لبه های پیرامونی چهارچوب پنجره های جانبی، همچنین لبه پره های عمودی گریل جلوپنجره شما، روشن خواهد شد و کمک به سزایی در زنده تر کردن فرم در نقاط تیره تر خواهد کرد.

در مرحله نهایی توسط یک قلموی نرم به شماره صفر، همچنین گواش سفید، اقدام می کنیم به ترسیم لکه های روشن Highlight منعکس شده از منبع نوری ما در طبیعت، که گوشه ها و لبه های تیز عناصر بدنه بعضا به صورت لکه نقطه ای و در جاهایی هم مانند نوار های باریک نورانی، حالتی طبیعی تری به کار نهایی می دهیم.

همان طور که می بینید، به وسیله مارکر قرمز و نارنجی، محل های نصب چراغ راهنما و خطر را نیز رنگ می کنیم و برای ایجاد حس طبیعی تر از محیط اطراف، رسم چند خط با قوس ملایم در سایه خودرو، حس حضور در طبیعت را در خودروی ما القاء خواهد کرد و به زیبایی کار نهایی می افزاید.

 

فرزاد برخورداری

مطلب زیر به خوبی تمام مراحل رندرینگ یک خودروی پورشه 999 در نرم افزار فتوشاپ نشان می دهد. توجه داشته باشید که در این مطلب فقط به مراحل کار اشاره شده است و برای اجرای آنها شناخت شخصی از نرم افزار فتوشاپ و ابزارهای آن لازم است.

1- اسکچ سریع:
توسط مداد قرمز تیره پلیکروم فابرکاستل، بر روی کاغذ تحریر معمولی خطوط اولیه اسکچ شکل می گیرد. سپس توسط خودکار مشکی، خطوط اصلی پررنگ تر می شود. می توان مستقیماً بر روی دستگاه وکوم Cintiq (دستگاهی به صورت مانیتور، که می توان روی آن ترسیم کرد) کار کرد، اما احساس مداد بر روی کاغذ راحت تر و بهتر است.

2- قدم دوم انتقال طرح و خطوط توسط اسکنر به رایانه است. اندازه چرخ عقب طرح اولیه توسط نرم افزار کمی بزرگ تر شده است.

3- کلیه خطوط اولیه را توسط خطوطی تمیزتر جایگزین می کنیم که در اینجا سطوح متفاوت مانند مناطق براق شیشه، اگزوزها، آینه ها و... از همدیگر تفکیک خواهند شد.

4- سطوح تیره را پردازش و ترسیم می کنیم.

5- سطوح روشن بدنه را ترسیم می کنیم.

6- به وسیله رنگ آبی، انعکاس آسمان را بر روی سطوح بالایی خودرو ترسیم می کنیم.

7- اکنون به حد کافی بر روی بدنه کار شده است. حال می توان بر روی شیشه ها و فضای داخلی زیر آن کار کرد، ابتدا کلیه عناصر فضای داخلی خودرو را در یک لایه ترسیم می کنیم.

8- قدم بعدی ترسیم تیرگی و روشنی بر روی شیشه ها است که به این ترتیب جلوه ای طبیعی از شیشه و فضای داخلی خودرو خواهید داشت. به نظر می آید که کار ما در این مرحله به پایان رسیده است، اما راه رسیدن به طرح نهایی هنوز طولانی است.

9- در این مرحله انعکاس هایی را از محیط اطراف و همچنین خود بدنه به صورتی طبیعی ترسیم می کنیم و سپس به نرمی گوشه ها و قسمت هایی از آن را در رنگ زیرین و اصلی بدنه محو می کنیم. این کار احتیاج به مهارت و کسب تجربه شما از درک انعکاسات بر روی بدنه دارد.

10- در اینجا نشان داده می شود که چگونه می توان در صورتی که رنگ بدنه را در لایه ای جداگانه ترسیم شده باشد، آن را به راحتی تغییر داد.

11- در ادامه سایه ها و روشنایی های رینگ و چرخ ها را نیز به کار نهایی اضافه می کنیم.

12- در آخر هم اضافه کردن نقاط نورانی، انعکاس های برافروخته، و هاله های نورانی پیرامون طرح، جلوه ای طبیعی تر به آن می دهد.

در پایان این مطلب را اضافه می کنیم، که پیشرفت و ارتقاء کار شما در حد حرفه ای، نیازمند به تمرین و ممارست زیاد، و همچنین استفاده از ابزار مناسب و به روز می باشد.

 

فرزاد برخورداری

در این مطلب به طور مختصر روش ترسیم یک اسکچ سریع از یک خودروی اسپورت شرح داده شده است که توسط طراحی بنام Enes Canay در سایت شخصی وی مطرح شده است.

لازم به توضیح است که روش های مختلفی برای شروع به کار اسکچینگ می باشد که در اینجا، این طراح از خطوط محاطی و پیرامونی خودرو استفاده کرده، در حالی که معمولا روش متداول از ترسیم چرخ ها و جای آنها آغاز می شود.

1- ابتدا برای ترسیم طرح، از خط وسطی بدنه خودرو شروع کرده و خط A-Line را در نظر می گیریم.

2- برای احساس دقیق تری از ابعاد خودرو، ابتدا شیشه های آن را به علاوه درپوش موتور را ترسیم می کنیم:

3- توسط خطوطی نرم، سعی می کنیم که جای چرخ ها و فرم بدنه را نشان بدهیم.

4- اینک اقدام می کنیم به کشیدن قوس چرخ ها. معمولا هم بد نیست که آنها را در یک سطح ترسیم کنیم. اجازه بدهید که مداد شما به صورت آزادانه با فاصله کمی از کاغذ به صورت مدور حرکت کند، سپس بعد از اطمینان داشتن به فرم حرکت دستتان، آن را روی کاغذ بچسبانید و خط مورد نظرتان را ترسیم کنید.

5- خطوط کمرنگی را به عنوان راهنمای ترسیم پره های رینگ چرخ ترسیم می کنیم.

6- سعی می کنیم که این خطوط رو به صورتی حجیم تر کرده و سه بعدیشان کنیم.

7- در این مرحله کمی فضای داخلی ماشین را در شیشه جلو می کشیم.

8- و حالا چرخ ها را کامل تر کرده و فضا های خالی بین پره های رینگ را نشان می دهیم.

9- حالا هم توسط مداد، فضای دور گلگیر Wheel Arch ها را پررنگ تر می کنیم.

10- تیره تر کردن فضا های دور چرخ ها و ترسیم مقداری از جزئیات Details را می توانید در این تصویر ببینید.

11- نوبت می رسد به ترسیم جزئیات بدنه.

12- و ترسیم خطوط پیرامون چراغ های جلو،

13- همچنین ترسیم لنزهای سیستم روشنایی در این عکس دیده می شود.

14- ترسیم یک خط ملایم کمک خواهد کرد که چگونه باید سایه بدنه خودرو ترسیم شود.

15- انعکاس خط افق رو روی بدنه نشان می دهیم.

16- خطوط تشکیل دهنده جلو پنجره و رادیات جلو را ترسیم می کنیم.

17- جاهای تیره بدنه، برای بهتر دیده شده توسط هاشور ترسیم می شوند.

18- بازگشت به خط انعکاس افق: ترسیم تیرگی های دوردست در افق بر مبنای برجستگی و فرو رفتگی های فرمی بدنه خودرو.

19- انعکاس تیرگی زمین بر روی بدنه خودرو، واقع در زیر خط افق توسط هاشور های کنترل شده اجراء می شود.

20- و بالاخره کار نهایی با جزئیات بیشتر و انعکاس آبی آسمان بر روی درپوش موتور و روی گلگیرها. لازم به توضیح است که یک کار خوب رندرینگ به وسیله دست، و یا رندرینگ توسط نرم افزار فتوشاپ، از یک اسکچ مدادی خوب آغاز می شود و خشت اول باید خوب گذاشته شود.

 

فرزاد برخورداری

مارکر که یکی از اصلی ترین و گران ترین ابزارهای ترسیمی در کار طراحی به حساب می آید و اشتباها با نام ماژیک در بین ما ایرانی ها شناخته شده است، این اشتباه از آنجا آغاز شده که اولین مارکرهای وارد شده به صورت تجاری در ایران، بنام و برند تجاری ماژیک و یا به عبارت صحیح تر مجیک Magic ارائه شده اند و نام این محصول را تحت تأثیر قرار داده تا حدی که این نام به صورت عادتی برای ما در آمده است.

مارکرهای عمده در بازار ایران، عمدتا از دو برند تاچ Touch ساخت کره جنوبی شامل 149 رنگ و زیگ Zig ساخت ژاپن که در یک مجموعه 106 رنگی عرضه می شوند و شما می توانید هر رنگ مورد نیاز خودتان رو به صورت تک و یا کلی، انتخاب و خریداری نمایید.

معمولا رنگ های مارکرهای تاچ ملایم تر هستند و نوع ژاپنی آن با نام زیگ، رنگ های شارپ تر و زنده تری را دارند. البته همین جا متذکر می شویم که لازم نیست تمامی رنگ های این مارکر ها را تهیه کنید، اما خرید یک مجموعه از رنگ های خاکستری گرم و یا سرد را به شما پیشنهاد می کنیم که معمولا شامل 11 رنگ از رنگ خاکستری با شدت های مختلف تیره و روشن می شود.

بقیه رنگ ها می تواند فراخور نیاز شما انتخاب و تهیه شود، اما برای ارزان تر تمام شدن وسائل مصرفی، شما می توانید چهار رنگ اصلی مشکی، آبی، سبز و قرمز را از مارک های متفرقه مختلف مثل Snowman ویا Pentel تهیه کنید، ولی همیشه این موضوع را بخاطر داشته باشید که مارکر شما از نوع محلول بر پایه الکل باشد و عبارت های Alcohol Base و یا Permanent بر روی بدنه آن نوشته شده باشد.

شما می توانید مارکرهای دیگری را در بازار پیدا کنید که به مارکرهای Water Base معروف هستند که این دسته از مارکرها، برای استفاده اطفال و کودکان ساخته شده اند و برای سلامت کودکان از محلول آب در آن استفاده شده که این مارکرها، نتیجه چندان خوبی را در کار شما ندارد. شما به وسیله مارکر های پایه الکل در کار طراحی، سطوح صاف تری را می توانید خلق کرده و مارکرهای آبی در ترسیم، اصطلاحا بر روی هم تاش می اندازند. گونه دیگر مارکر، نوع مخصوص تخته سفید White Board است که این نوع مارکر هم برای کار طراحی مناسب نیست.

مارکرهای حرفه ای در دو نوع تک سر و دو سر ارائه می شوند که کار کردن با نوع دوسر آنها راحت تر است، اما قیمت بالاتری را دارند. ضمن اینکه مارکر های حرفه ای، توانایی این را دارند که از سرهای قابل تغییر استفاده کنند. این نوع سر ها در دو نوع نازک و پهن برای کاربردهای مختلف به صورت جداگانه قابل خرید و استفاده هستند.

همچنین سرهای مارکر به حالت قلم مویی Brush tip هم موجود است که در ترسیم خطوطی با قطر های متغییر به کار می آیند.

در مجموعه مارکرهای حرفه ای، نوعی موجود است که بدون رنگ است و به نام مارکر بلندر Blender Marker معروف هستند. وظیفه این مارکرها ایجاد سایه روشن است، به این صورت که هنگامی که بخواهیم از یک رنگ روشن به سمت تیره ترسیم کنیم، کافیست که نوک مارکر بلندر را به نوک مارکر رنگ مورد نظرمان بچسبانیم، (البته با در نظر گرفتن این مسئله که بلندر، بالای مارکر رنگی باشد)، سپس توسط ماکر رنگی، سطح مورد نظرمان را رنگ می کنیم.

و در صورتی که بالعکس، بخواهیم از یک رنگ تیره به سمت همان رنگ، اما روشن تر سطحی را ترسیم کنیم، می توانیم مارکر بلندر را زیر مارکر رنگی قرار بدهیم، و توسط خود مارکر بلندر، سطح مورد نظرمان را رنگ کنیم و این کار به مدد خاصیت مویینگی مغزی مارکر ها امکان پذیر شده است. البته اینکار احتیاج به چیره دستی و تمرین زیاد دارد.

ضمنا برای تکمیل گفته هایمان در مورد مارکرها، این توضیح را اضافه می کنیم که یک مارکر خوب حرفه ای، توانایی شارژ دوباره را توسط جوهر های مخصوص خودشان را دارد، و بارها می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

همچنین استفاده از کاغذ مناسب و سرعت عمل در امر ترسیم، و بسته نگه داشتن سر مارکر در هنگام عدم استفاده، عمر مفید مارکر شما را بالاتر برده و باعث صرفه جویی در خرید مواد مصرفی شما خواهد بود.

 

فرزاد برخورداری

برای محو کردن جاهایی از کار مدادی، شما می توانید از قلمی با نام محو کن استفاده کنید که چیزی شبیه مداد است، البته ساخته شده از الیاف بهم فشرده شده کاغذ می باشد. همچنین خرید یک یا چند مداد و مداد های مکانیکی، تحت نام اتود، جزو لوازم کاربردی در طراحی های اولیه است.

برای خلق نقاط نورانی منعکسه از منبع نوری در بدنه اتومبیل که به نام Highlights شناخته می شود، احتیاج به تهیه یک قوطی کوچک رنگ پاستل سفید دارید. این رنگ، در صورت استفاده درست، و بسته نگاه داشتن درب آن هنگامی که استفاده نمی شود، تا سال ها عمر خواهد کرد.

همچنین خرید دو قلم مو، یکی با شماره دو صفر 00 و دیگری با شماره چهارده برای ترسیم لکه های نورانی بر روی کاغذ و همچنین در کارهای تکنیک Hidden Sketch با ابعاد بزرگ لازم است.

خرید یک برس مخصوص پاک کردن براده های مداد پاک کن، و همچنین خود مداد پاک کن، ترجیحا از نوع قلمی و مکانیکی در تمیز کردن کارهای شما کاربرد فراوان دارد.

کاغذ و مقوا:
برای خرید کاغذ و مقوا، شما با طیف وسیعی از آنها روبرو هستید که هر یک اثر خاص خود را دارند. برای اسکچ زدن های کوچک و طراحی های اولیه، می توان از کاغذهای مخصوص فتوکپی که به کاغذ های A4 معروف هستند استفاده کرد. البته در نوع بهتر آن هم می توانید از کاغذ کوتد مات (Coated) مخصوص پرینتر های جوهر افشان بهره ببرید، که البته تأثیر کار بر روی آنها هم کمی متفاوت است و شما باید به مهارت کافی در کار با مارکر رسیده باشید.

و برای تکنیک Hidden Sketch هم شما می توانید از مقواهای رنگی بافت دار مخصوص این کار، موجود در ابعاد A4 تا 100 در 70 سانتیمتر برای کارهای بزرگ استفاده کنید.

انواع این مقوا ها تحت نام های فابریانو Fabriano ساخت ایتالیا، کانسون Canson ساخت فرانسه و اشتنباخ Steinbach ساخت آلمان در بازار، با تنوع رنگی بالا موجود می باشد.

همچنین لوازم ترسیمی تکمیلی، مثل شابلن های دایره، بیضی و خط کش معمولی و پیستوله برای ترسیم قوس ها و کمان ها هم می تواند مکمل کار باشد.

برای اینکه کار نهایی شما عمر بیشتری بکند، و در مقابل عوامل طبیعی مثل نور و فرسایش، دوام بیشتری داشته باشه، پیشنهاد می شود که کارها را، مخصوصا آن دسته ای که در آنها از گچ پاستل استفاده شده، بعد از اتمام ترسیم، توسط اسپری ثابت کننده یا Fixative محافظت کنید و کار های هنری خودتان رو در کیف ها و آلبوم های مناسب، مخصوص کارهای هنری نگهداری و آرشیو کنید.

 

فرزاد برخورداری

گچ پاستل:
گچ پاستل شامل قطعه های رنگی از گچ است که به صورت تک و یا در بسته های چند رنگی در بازار به فروش می رسد و در دو نوع خشک و روغنی در دسترس می باشد.

در مورد گچ پاستل خوب است بدانید که انواع حرفه ای و غیر حرفه ای آن در بازار هستند که توصیه می شود که یک بسته 48 عددی آن را خریداری کنید و به دلیل مصرف کم آن در کارهای رندرینگ، تا سال ها می توانید از آن استفاده کنید.

البته توجه کردن به این مسئله حائز اهمیت است که گچ پاستل شما نه خیلی خشک باشد، و نه خیلی نرم و یا چرب. برای امتحان گچ پاستل، کافیست که کمی از ان را بر روی انگشت خود بمالید و احساس کنید که لطافت دارد، یعنی نه خیلی خشک و زبر است و نه انگشت شما را چرب می کند.

برای صرفه جویی در هزینه های خرید خود، می توانید از مارک های متفرقه استفاده کنید، و یا اینکه گچ رنگی مورد نظرتان رو به صورت تکی خریداری کنید.

مداد رنگی:
مداد رنگی های متنوعی در بازار وجود دارد که تعداد رنگ آنها بعضا از صد رنگ هم فراتر رفته و در بسته هایی در تعداد مختلف هم قابل عرضه هستند. اما حتما به خاطر داشته باشید که یک مداد رنگی سفید و یک مداد رنگی مشکی در کار شما جزو واجبات است. سعی کنید که حتما از نوع پلی کروم Polychromous باشد.

این مسئله را نیز حتما در نظر داشته باشید که سر این مدادهای گران قیمت را فقط به وسیله مداد تراش مخصوص خودش بتراشید، و از استفاده از مدادتراش های متفرقه برای مداد های معمولی پرهیز کنید، زیرا که نوک آنها را می شکند.

روان نویس:
ابزاری که در کشور ما به عنوان روان نویس شهرت یافته، همان مارکر است که از سر ظریف تر برای ترسیم های دقیق تر و نازک تر ساخته شده است. البته گونه هایی که مخزن جوهر مایع دارند، برای کار طراحی خوب نیستند، زیرا سرعت خشک شدن آن کند تر از نوع سر نمدی است و در مقابل پاک کن هم اثر بدی بر روی کاغذ می گذارند.

این روان نویس ها در گونه های مختلف در دسترس هستند و نوعی از آن هم، مجهز به سری با حالت قلم مویی است.

 

 

فرزاد برخورداری

خودروهایی که به تولید می رسند، غالباً در یکی از گروه های کاربردی گنجانده می شوند، که فراخور نیاز و میزان استفاده مصرف کنندگان، میزان تولید آنان هم متفاوت است. امروزه گستره تنوع خودروها، بقدری گسترده شده، که بد ندیدیم در مقاله پیش رو به مختصر به آن اشاره شود. اما ذکر این نکته خالی از لطف نیست که هرسال، این تنوع وسیع تر شده، و خودروهای کاری و تفریحی بیشتری تولید می شود. این تنوع در کشورهای مختلف، بسته به میزان درآمد عمومی مردم متفاوت است. در کشورهای پیشرفته بعضا داشتن 3 خودرو برای یک نفر دیگر امری عادی تلقی شده و کاربران این محصولات، بسته به نوع کاربرد آن در کار، جابجایی و یا تفریح، از انتخاب وسیعی برخوردار بوده و یکی از روموز موفقیت کارخانجات خودرو سازی در دنیا، پوشش دادن کلیه و یا بخش عمده ای از همین رده بندی ها در تولیدات خویش می باشد. تا حدی که نبود یکی از انواع رده های یک خودرو، می تواند مشتری مشکل پسند امروزی را، به مارک و برَند دیگری هدایت کند.

دانستن رده و کلاس یک خودرو، و مناسب بودن آن جهت کاربری خاص، می تواند در انتخاب آن برای خریدار کمک به سزایی کند. چه بسا خودروهایی که در سرزمین ما "ایران"، به دلیل عدم انتخاب درست، بانی حوادث دلخراش در جاده ها شده، و یا حداقل باعث به وجود آمدن هزینه اضافی و سربار، همچنین دردسرهای ترافیکی برای هم وطنانمان شده اند.

Sedan: سدان ها، شاید یکی از بیشترین انواع از خودروهای در حال تردد بر روی کره زمین باشند، که احتمالاً، بشر اولین تصوری را که می تواند از یک خودرو داشته باشد، همین گونه سدان است. سدان در آمریکا به نام سالن معروف بوده، در بعضی از کشورها هم به نام Notchback هم خوانده می شوند که خودروی چهار دربی است که در انتهای بدنه، به یک صندوق برای حمل بار منتهی می شود. اما همین سدان طیف وسیعی از اندازه ها را شامل می شوند که از آن می توان به سدان های کوچکی، مانند کیا پراید، تویوتا یاریس صندوق دار و یا مزدا 121 یاد کرد، که غالباً این خودرو ها در ابتدای امر به صورت بدون صندوق یا هاچبک ساخته شده اند، و با اضافه شدن صندوق بار، تبدیل به سدان های کوچک شده اند.

سدان های اندازه متوسط، کمی از مورد اشاره شده قبلی بزرگ تر بوده، که به نمونه قابل لمس آن، می توان به خودروهای تویوتا کرولا، رنو مگان، و یا مرسدس سی کلاس اشاره کرد. که البته در استاندارد آمریکایی، این گونه از سدان ها، در رده سدان های کوچک شمرده می شوند و خودروهایی مانند تویوتا کمری، هیوندای سوناتا و مرسدس بنز E کلاس را می توان در رده سدان های اندازه متوسط نامید.

البته سدان های بزرگ هم هستند که ابعاد آنها حدود 5 متر و یا بیشتر بوده و فضای داخلی بزرگ و دلنشینی دارند. مانند هیوندای آزرا، تویوتا آوالون و مرسدس بنز اس کلاس. لازم به توضیح است که، بسته به میزان بزرگ بودن سدان ها، به همان نسبت هم ایمنی و آسایش آنها افزایش می یابند، و در مسافت های طولانی تر، راحتی بیشتری را به ارمغان خواهند آورد. این در حالیست که باز هم به همان میزان، مصرف سوخت افزایش پیدا می کند، و رانندگی آن در ترافیک پرتراکم شهری نیز مشکل تر خواهد شد.

Limousine: لیموزین ها، که غالباً به ماشین های تشریفات معروف هستند، گونه ای از سدان های بزرگ هستند که به صورت تولید کم و به صورت کاملاً سفارشی توسط کارخانه سازنده و یا کارگاه های جانبی متفرقه، به صورت کشیده تر ساخته می شوند که استفاده آن بیشتر جنبه تشریفاتی دارد و با افزایش فاصله بین دو محور، طبق سفارش مشتری طیف وسیعی از امکانات سفارشی را جهت رفاه سرنشینان عقب آن تدارک دیده و گونه ضد گلوله و حتی ضد نارنجک آن هم جهت استفاده های رؤسای دولت و کاربردهای دیپلماتیک استفاده می شود. معمولاً این خودروها، از گونه ای هستند که باید توسط راننده خاص هدایت شوند، و مالک آن در عقب مستقر می شود و قیمت بالایی دارند که معمولاً به دلیل استفاده روزمره کم، در مراسم کرایه می شوند و کمتر توسط افراد عادی خریداری می شوند. طول بعضی از این خودروها، به 10 متر هم می رسد.

Station Wagon: اگر در خودروهای سدان، فضای صندوق عقب را با فضای داخل اتاق به صورت یکدست کنیم، به خودروی استیشن می رسیم که حجم بالاتر فضای بار در این خودروها، مصرف آن را مخصوصاً در کشورهای اروپایی پر طرفدار کرده است؛ تا جایی که تقریباً هر سدانی در اندازه متوسط در مدل "لیفت بک" نیز ارائه می شود. معمولاً خودروهای استیشن واگن در ناحیه پشت محور عقب، با کمی افزایش طول عرضه می گردند، که این امر باعث افزایش حجم فضای بار در آنها می شود.

Lift Back: یک خودروی سدان را در نظر بگیرید، سپس از انتهای سقف آن، با شیبی ملایم به لبه صندوق عقب متصل کنید، به نحوی که درب صندوق بار، با شیشه عقب، به صورت یک دست باز شود. به این خودرو لیفت بک گفته می شود. لیفت بک چیزی حد میان سدان، هاچبک و استیشن واگن است. شما در یک خودروی لیفت بک، با خواباندن ردیف دوم صندلی ها، می توانید به فضای قابل توجه ای برای حمل اسباب و اثاثیه دست پیدا کنید. همچنین باز شدن شیشه عقب، بهمراه درب صندوق بار در اینگونه از خودرو ها، به راحتی قرار دادن بار در فضای عقب افزوده است، اما توجه این نکته هم خالی از لطف نیست که همین باز ماندن درب عقب، در گرمای تابستان و سرمای زمستان، باعث حدر رفتن حرارت کنترل شده فضای نشیمن سرنشینان می شود. گونه دیگر این خودروها بنام Fastback خوانده می شوند، که تفاوت آنها با گونه لیفت بک در محل اتصال شیشه، با لبه درب صندوق بار می باشد. به عبارتی اگر شیب شیشه عقب، با لبه درب صندوق بار، در یک راستا باشد، آن خودرو "فست بک" خوانده می شود و نمونه آن را نیز می توانید در نسل دوم خودروهای فولکس واگن پاسات (از انواع وارداتی در جنگ اول عراق و امریکا) ملاحظه کنید. اما اگر تداخل شیب شیشه عقب و درب صندوق بار، ایجاد یک پله کوچک بکند، مانند خودروی سیتروئن زانتیا، آن خودرو در دسته خودروهای لیفت بک به حساب می آید.

Hatch Back: هاچبک ها، همان خودروهای کوچکی هستند که به خاطر حذف صندوق بار در عقب، و کوچکی نسبی ابعاد بدنه خود، همچنین قابلیت مانور بالا در شهر و مصرف نسبتا کم آنها، مورد توجه جوانان و خانواده های کوچک قرار دارد. شاید برای یادآوری بتوان یکی از معروف ترین هاچبک های دنیا را خودروی فولکس واگن گلف را خواند که با تولد خود در میانه دهه هفتاد میلادی، باعث به وجود آمدن رقابت شدیدی در این رده از خودروها شد، از آن زمان تا کنون تقریباً هر خودرو ساز اروپایی، در سبد محصولات تولیدی خود یک و یا چند هاچبک را هر ساله به دنیا معرفی می کند. این گروه از خودرو ها را در سه رده و اندازه بزرگ مانند فولکس گلف، اندازه متوسط مانند فولکس پولو و اندازه کوچک، مانند فولکس لوپو در بازار ملاحظه کرد. یکی از ایرادات بزرگ این خودرو ها، فضای کم حمل بار درآن است، که معمولاً این محل محدود به فضای حد میان پشت صندلی عقب و درب بار می شود که تنها مناسب قرار دادن چند ساک دستی برای سفرهای کوتاه می شود. همچنین ایمنی پایین تر این خودروها، در تصادف های جاده ای و بیرون شهری، استفاده این خودروها را در شهر های مناسب کرده است. اما قیمت کم، مصرف پایین و رانندگی آسانتر، برگ های برنده این خودروهای کوچک شهری به حساب می آیند.

Coupe: عموماً به خودروهایی که به جای چهار درب برای سوار و پیاده شدن، از دو درب بزرگ تر استفاده می کنند، خودروهای کوپه گفته می شود. اما اگر این خودرو در ابعاد نسبتاً بزرگ، با توانایی های خاص اسپورت عرضه شود و معمولاً جایگزین خوبی برای سفرهای بیرون شهری جاده ای محسوب می گردند. این خودروها با داشتن صندوق بار بزرگ و فاصله بین دو محور نسبتاً بلند و توانایی حمل چهار نفر را به راحتی داشته باشند، به خودروهای GT و یا Ground Tourism معروف هستند که برای مثال از آنها می توان به خودروی مرسدس بنز CL کلاس و یا نیسان اسکای لاین اشاره کرد.

MPV: ام پی وی ها و یا به عبارتی Multi Purpose Vehicle گونه ای از خودرو ها بوده، که همان گونه که از نام آن می توان دریافت، خودروهای چند منظوره ای هستند، که به دلیل کاربردهای متفاوتی که دارند، ارتفاع کلی آنها نسبت به خودروهای دیگر سدان کمی بیشتر بوده و طول درپوش موتور هم، به دلیل قرار گیری عرضی موتور، نسبت به محور طولی، کوتاه تر شده، فضای بار آنها هم مانند خودروهای هاچبک، نسبتاً کم است، اما به همین نسبت به فضای نشیمن سرنشینان اضافه شده است، که غالباً همین افزایش طول در فضای داخلی، توانایی نصب ردیف سوم صندلی ها را در برخی از این خودروها را نیز داده است که معمولاً به صورت مخفی در کف خودرو پنهان می شوند. این رده از خودروهای ام پی وی نیز در سه اندازه کوچک، متوسط و بزرگ ارائه می شوند که از اندازه کوچک آن می توان به دوو ماتیز اشاره کرد. گونه اندازه متوسط آن هم چیزی شبیه مرسدس بنز B کلاس می شود. و به اندازه بزرگ آن هم می توان به مزدا MPV اشاره کرد.

VAN: ون ها هم گونه ای از خودروهای کاریردی هستند که در انواع مدل های مختلف و با طیف وسیعی از اندازه ها و چیدمان داخلی عرضه مگردند. البته گونه ون، به طور خالص خودرویی کاریست که بر خلاف خودروهای سبک شهری، شاسی آن به صورت جداگانه ساخته می شود و بدنه بر روی آن نصب می گردد. این بدنه که غالباً به صورت ساده و به شکل کانتینر شبیه است، با دو درب کشویی در کناره ها، و دو درب لولایی در انتها، و یا یک درب بازشونده به سمت بالا در عقب، توانایی تغییر کاربرد به صورت وسیعی را دارند. همچنین استفاده از سقف بلندتر در این خودروها، توانایی حمل بار و حرکت سرنشینان را در آن افزایش می دهد. معمولاً ون های Full Size، کامیونت های کوچکی هستند که محل بار و اتاق راننده آن یکدست ساخته می شوند. اما در گونه مینی ون Mini Van، ابعاد کوچک تر شده، محل قرار گیری موتور در جلو و یا میان صندلی راننده و کمک راننده آن می باشد. اندازه های مینی ون فراخور استفاده آن از ناحیه طول کمی بیشتر از یک خودروی سدان اندازه متوسط هستند، درب های جلو لولایی بوده و درب های کناری به صورت کشویی به عقب می روند، و بین سه تا چهار ردیف صندلی مجهز هستند. نمونه های ون کوچک را در ناوگان تاکسیرانی شهری در کشورمان ایران می توانید ببینید که ون دلیکا، و خودروی ون نارون نمونه هایی از آنها هستند. اما باز هم گونه ای کوچک تر هم عرضه می شود، که به میکرو ون Micro Van معروف هستند. میکرو ون ها در ابعادی در حد یک هاچبک کوچک، و با مدد عرض کم خود، توانایی حمل زیاد و مانور بالایی را در ترافیک شهری دارند، و به عنوان خودروهای خدماتی در سراسر دنیا، به خصوص خاور دور به خدمت مشغولند. نمونه های آن در سال های قبل به ایران تحت نام های ایسوزو و سوزوکی، با موتور کوچک سه سیلندر عرضه میشد که امروزه نبود یک خودروی کوچک ارزان در همان قواره در کشورمان ملموس هست.

CCV: پیش از ظهور خودروهای رنگارنگ اس یو وی، خودروهای کاری و بیابانی مانند جیب رانگلر و لندررور دیفندر، که عمدتاً خودروهای بیابانی، با رانندگی خشک و توانایی های بالای راندن در مسیرهای صعب العبور و بیابانی، در رده خودروهای CCV و به عبارتی دیگر Cross Country Vehicle قرار می گرفتند. هنوز با وجود پررنگتر شدن اس یو وی ها، برای کسانی که کار آنها ایجاب می کند که مسیرهای خارج از جاده بیشتری را تردد کنند، طرفداران پروپا قرص زیادی دارند که عمدتاً به عنوان خودروهای سازمانی استفاده می گردند. خودروهای فوق الذکر، دارای شاسی جدا از بدنه بوده و توانایی حمل و یا کشش بار نسبتاً بلایی را نیز دارند که در انواع و اقسام سه درب، چهار درب و وانت دوکابین عرضه می گردند. گشتاور بالای موتور، و توانایی بالای گیربکس دو دیفرانسیال این خودروها مثال زدنی است.

SUV: یکی از پرطرفدار ترین خودروهای تولیدی در دنیا، گونه اس یو وی ها هستند، یا به عبارت بهتر Sport Utility Vehicle یا خودروهای ورزشی و کاربردی دو دیفرانسیال. از نظر ابعاد بیرونی، چیزی مانند خودروهای CCV بوده که توانایی های رانندگی آن در داخل جاده های درون شهری، بر توانایی راندن خارج از جاده آن برتری دارد و با توانایی بالای موتور و فضای داخلی بزرگ و لوکس، با ارتفاع بیشتری که در راندن دارند، حس بهتری نسبت به خودروهای سدان داشته، و به دلیل ابعاد بزرگ تر خود، ایمنی بالاتری هم دارند. این گونه از خودروها با موتورهایی از 2 لیتری به بالا، و معمولاً با موتورهای شش سیلندر وی شکل 5/3 لیتری عرضه می گردند که به دلیل ابعاد بزرگ و وزن سنگین خود، مصرف بالاتری را دارند و غالباً به عنوان خودروی دوم و یا سوم برای افراد متمول استفاده می شود. همچنین این خودروها هم در انواع کوچک، متوسط و بزرگ ارائه می شوند که برای مثال در نمونه های آن، می توان به سوزوکی گراند ویتارا در نوع کوچک آن و نیسان مورانو در نوع اندازه متوسط آن اشاره کرد. همچنین خودروی فورد Excursion هم از انواع اس یو وی در ابعاد بزرگ محسوب می گردد.

SAC: جدیدترین رده خودروهای اسپورت با توانایی حرکتی خارج از جاده، گونه Sport Activity Coupe محسوب می شوند که در این رده، ترکیب حس تحرک بالای اس یو وی و حس ورزشی خودروهای کوپه در قالب یک خودرو، باعث تولد خودرویی نوظهور مانند بی ام و X6 شده است. با کمی جست و جو بر روی میز آتلیه های طراحی شرکت های خودرو سازی بزرگ دنیا، می توان پی برد که طراحی و ساخت چنین خودروهایی در دستور کار طراحان قرار گرفته شده است، و این موضوع نمایانگر رقابت شدید در بخش های بالقوه بازارهای بین المللی در دنیا می باشد.

Crossover: در لغت به معنای دو رگه می باشد. اگر شما مجموع توانایی خودروهای هاچبک، ام پی وی و اس یو وی را به صورت پنجاه درصد در یک محصول جمع آوری کنید، به خودروی کراس اور خواهید رسید. خودرویی که ارتفاع کف آن از زمین مابین خودروهای سدان و اس یو وی است، فضای داخلی آن معادل یک ام پی وی با سه ردیف صندلی می باشد، ارتفاع اتاق آن هم حس رانندگی اس یو وی را عرضه می کند، خودرویی است مانند مرسدس R کلاس، و یا کرایسلر پاسیفیک که این خودروها هم، یکی از جدیدترین رده های تولیدی محسوب می شوند، و رفته رفته جای خود را در بازار پیدا می کنند.

Micro Cars: گونه ای از خودروهای کوچک شهری هستند که طول آنها از سه متر کمتر بوده، و توانایی حمل دو، و بعضاً چهار نفر را با موتورهای به حجم یک لیتر به بالا دارند. شاید یکی از شاخص ترین این خودروها را بتوان اسمارت For Two نامید و جدیدترین گونه تولیدی این کلاس هم خودروی کوچک شهری تویوتا IQ می باشد.

Convertable: خودروهای کانورتیبل و یا کابریولت، گونه روباز و بدون سقف خودروها می باشند که در انواع رده های اسپورت و هاچبک و جی تی خودرو ها عرضه می گردند. این خودروها، در دو گونه با سقف فلزی تاشو، مانند مرسدس SLK و پژو 307 CC و سقف پارچه ای تاشو، مانند بی ام و سری 6 کابرویولت عرضه می شوند.

Targa یا T-top:خودروهایی که ستون وسط B آنها، بر روی سقف امتداد دارد، و تنها ناحیه سقف جلوی این ستون باز می شود، به خودروهای تارگا Targa و یا تی تاپ T-Top معروف هستند که در تصادفات منجر به واژگونی، ایمنی بالاتری دارند. سقف اینگونه از خودروها به صورت قطعه ای سخت و جدا شونده، در محل خاصی در صندوق بار قرار می گیرد، و به علت استفاده از مکانیزم دستی بجای ماکنیزم های متداول هیدرولیک و یا الکترونیکی، قیمت تمام شده ارزان تری نسبت به خودروهای کانورتیبل، با قابلیت جمع شدن سقف به صورت برقی را دارند.

Roadster:گونه دیگر خودروهای بدون سقف، خودروهای Roadster هستند که اینگونه از خودروها، ذاتاً دارای ماهیت بدون سقف بوده، و در حالت عادی سقف ندارند و بیشتر جنبه خودروی تفریحی را دارند که غالباً خودروهای کوچک دو نفره، بدون سیستم صوتی و کولر می باشند، که هدف اصلی ساخت اینگونه از خودروها، لذت از سواری و صدای موتور اسپورت در آنان می باشد. از نمونه های این گونه از خودروهای اسپورت را می توان به خودروی کاترهام سوپر سون نام برد.

Sport Cars: خودروهای اسپورت، گونه ای هستند که خصوصیات ورزشی در آنان تقویت شده، و دارای شتاب، سرعت و قدرت مانور بالایی هستند. اینگونه از خودروها قالباً دو درب بوده، و به صورت دونفره و یا حالت 2+2 شامل دو بزرگ سال و دو کودک عرضه می شوند. البته گونه های بزرگ تر 4 نفره را نیز شامل می شوند که در سه نوع، با قرارگیری محل موتور در آن تفکیک می شوند. به صورت موتور جلو، موتور در میانه و موتور عقب عرضه شده که از نوع اول آن می توان به خودروی هیوندای Coupe اشاره کرد. از انواع موتور وسط آن می توان به تویوتا MR2 و یا مدل قدیمی فیات X 1.9 یاد کرد و گونه موتور عقب آن هم پورشه 911 می تواند مثال خوبی در این مورد باشد.

Super Sport Cars: سوپر اسپورت ها، گونه ارتقاء یافته خودروهای اسپورت و ورزشی هستند، که به تعداد محدود، و قیمت های بالا تولید می شوند و همانند خودروهای اسپورت، موتور آنها هم در جلو، وسط و یا عقب خودرو قرار می گیرد و غالباً با ظرفیت دو نفر عرضه می گردند. سرعتی مابین 300 الی 400 کیلومتر در ساعت دارند و از انواع آن می توان به خودروهای شورولت کوروت با قیمت 65 هزار دلار گرفته، تا خودروی بوگاتی ویرون با 1001 اسب قدرت و سرعتی بیش از 400 کیلومتر بر ساعت و قیمتی حدود 2 میلیون دلار را نام برد.

Pickup: پیکاپ ها و یا به عبارت خودمانی، وانت ها هم گستره و طیف وسیعی از خودروهای خاص کاری هستند، که در دو نوع با شاسی یکپارچه و شاسی نرده بانی و جدا از بدنه، با انواع و اقسام اتاق های تک، یک و نیم و دو کابینه عرضه می گردند که انواع آن با شاسی جدا از بدنه، توانایی های حمل بار بهتری را تا سقف 5/2 تن دارند. اما گونه ای که شاسی و بدنه یکپارچه دارند، غالباً بر روی پلتفورم خودروهای سواری ساخته می شوند و کاربرد آنان بیشتر جهت استفاده های شهری و حمل بارهای بزرگ با وزن پایین را دارند که از نمونه های آن می توان به خودروی وانت پیکان اشاره کرد. انواع و اقسام خودروهای کاری وجود دارند که غالباً بر روی خودروهای ون، با کمی تغییر ساخته می شوند که اشاره به تک تک آنها، از حوصله این مقاله خارج است.

Concept: کانسپت در لغت به معنای آرمان می باشد و خودروهای کانسپت، حاصل دستآوردهای طراحی و تکنولوژی شرکت ها و دانشگاه های در ارتباط با صنعت خودرو می باشند، به نحوی که تمام تلاش در حد کمال، برای ساخت یک دستگاه خودروی دست ساز پروتوتایپ Prototype صورت می گیرد. در بیشتر مواقع این خودروها، به دلایل مختلف مانند مقرون به صرفه نبودن، هیچ گاه به تولید انبوه نمی رسند و تنها بخشی از آن، در تولیدات پیش روی آن شرکت استفاده می شود و یا اینکه کانسپت ها، خط و خطوط روش طراحی و استایل خودروهای آینده شرکت ها را نشان می دهند. البته در مواردی هم با کمی تغییر کوچک و کاربردی کردن این کانسپت ها، شاهد حضور آنان در بازارهای بین المللی بوده ایم. ضمناً تمامی موارد رده بندی اشاره شده در بالا، می تواند در یک کار نمایشی و پیش از تولید جزو کانسپت ها عرضه شود.

باید توجه داشت که گستره و تنوع خودروهای پیرامون ما، می تواند بیشتر از موارد اشاره شده باشند، و یا اینکه خودروهایی هستند که کمی کشش بیشتری به رده خاص دیگری را دارند، که جزو استثناها قرار خواهند گرفت، و بررسی تک تک آنان در یک مقاله مقدور نمی باشد.

 

فرزاد برخورداری

هر جسم سه بعدی و حجم داری توسط نور و رنگ قابل دیدن می شود. همچنین انعکاس نور و انعکاس محیط اطراف و یا به عبارتی دیگر سایه ها و بازتاب های نوری در بدنه، حجم های جسم مورد نظر را مشخص خواهند کرد. امروزه همین بازتاب ها و انعکاس ها به وسیله طراحان به صورت هوشمندانه کنترل شده و باعث خلق خودروهای زیباتر می شود.

در این تصویر، شما می توانید اثر یک منبع نوری را با جهت مشخص، بر سه حجم کره، استوانه و مکعب را ببینید که در سه حالت شماره های یک تا سه، قسمت هایی از اجسام به صورت نورانی یا Lightest، نور میانه، یا Mid Tone و نور کم یا Dark مشخص شده است.

در فرم کلی یک خودرو، که ترکیبی از عناصر مختلف به حساب می آید، باز هم همین انعکاسات و بازتاب ها را از منبع نوری داریم. اضافه بر آن، به خاطر براق بودن رنگ بدنه و شیشه ها، غالباً انعکاس و بازتاب های محیط اطراف را در بدنه مشاهده می کنیم.

اگر نوری به سطحی صاف و صیغلی بتابد، زاویه بازتاب همان نور که در اینجا با حرف B نشان داده شده، برابر است با زاویه تابش نور که با حرف A نشان داده شده است. با استفاده از همین قانون، می توان عمودهای مختلفی را از نقاط یک جسم در نظر گرفت و سپس درک صحیحی از انعکاس محیط اطراف در آن جسم به دست آورد.

 

ازاین تصاویر به سادگی می توان دریافت که در فرم های مختلف، انعکاس محیط اطراف به چه حالت هایی خواهد بود.

ضمناً باید این قانون را در نظر داشت که فاصله بصری انعکاس تصویر یک جسم بر یک سطح براق تخت، برابر است با دوبرابر فاصله واقعی آن جسم با سطح مورد نظرمان.

در فرم های مقعر و محدب، این فاصله به دلیل تغییر کانون، تغییر می کند که با رعایت آن می توان درک صحیحی از انعکاس محیط اطراف، با در نظر گرفتن حجم و برجستگی اجسام به دست آورد.

در این مثال می توانید انعکاس یک میله و یک توپ معلق را در یک آینه محدب ببینید.

همچنین در این تصاویر هم شما می توانید تأثیر انعکاس اجسام مختلف را بر یک سطح خاص، همچنین بر خود اجسام را ملاحظه کنید که می توانند مثال های خوبی جهت درک انعکاس و بازتاب ها باشند.

در نهایت شما می توانید به خوبی تفاوت انعکاس محیط اطراف را در این دو گوی ملاحظه کنید. گوی سمت راست به دلیل استفاده از انعکاسات منطقی، طبیعی تر از گوی سمت چپ دیده می شود.

اگر بدنه یک خودرو را در یک محیط باز در نظر بگیریم، معمولاً انعکاس هایی را از آن محیط، شامل انعکاس اتمسفر یا آسمان، انعکاس منبع نوری، و انعکاس از زمین خواهد داشت.

معمولاً طراحان ساده ترین و گویا ترین انعکاسی را که در بدنه طرح خود نشان می دهند، انعکاس ساده ای از یک کویر با کوه هایی در دوردست می باشد. آسمان به رنگ آبی ترسیم می شود. و هرچه به سمت افق حرکت می کنیم، رنگ آبی آن به سفید گرایش پیدا می کند. همچنین زمین هم به رنگ قهوه ای یا خاکستری گرم ترسیم می شود. در این تصویر به سادگی می توان انعکاس های آسمان، زمین و افق را در یک تانکر استوانه ای شکل مشاهده کرد.

حال اگر یک کره براق را در نظر بگیریم، انعکاس های مورد بحث به این صورت دیده می شود. توجه داشته باشید که انعکاس افق در گوشه های کره، به دلیل حجم و فرم خاص کره، پهن تر می شود. حال همان کره را در نظر بگیرید، اما این بار انعکاس ها از سطح نیمه براق به چشم می آید. همچنین اگر رنگ کره تغییر کند، کلیه انعکاس ها از آسمان، زمین و افق نیز، تابعی از همان رنگ مورد نظر ما خواهند بود. معمولاً رنگ های تیره نسبت به رنگ های روشن، بازتاب بیشتری را از محیط اطراف نشان می دهند.

اکنون به سراغ بدنه خودرو بر می گردیم. شما می توانید مقدار انعکاس افق در این مقاطع از برش های عرضی یک خودرو را ببینید که از سمت چپ در حالت تخت، بیشترین سطح مورد بازتاب را خواهد داشت و هرچه به سمت راست نزدیک تر می شویم، با تغییر کمان و بیشتر شدن قوس کنار بدنه، سطح کمتری را از افق نشان خواهد داد، تا حالت گوه ای که افق در این حالت، بازتاب یک نوار باریک در بدنه خودرو خواهد بود.

همچنین اگر سطح مقطع بدنه خودرو ترکیبی از کمان ها و قوس های مختلف باشد، توجه به این نکته حائز اهمیت است که، به همان نسبت تعداد انعکاسات از محیط اطراف هم بیشتر می شود.

این دقت را داشته باشید که هر فرمی، فراخور حرکت جسمی خود، انعکاس های خاصی را در پیکره خود دارد و رعایت همین موضوع، رمز طبیعی تر شدن کار شما در طراحی خواهد بود.

حال با این دانش شما می توانید برای درک صحیح انعکاسات محیط اطراف در یک خودرو، اقدام به آنالیز و بررسی سایه های درون بدنه، مانند این خودروی آئودی و یا خودرو های دیگر بکنید و با این تمرین به مرور زمان، انعکاس ها و قوانین آن در هر فرم، ملکه ذهن شما خواهد شد. و دیگر در ترسیم یک اسکچ مانند این فرم، شما به راحتی می توانید حجم های برجسته و فرو رفته بدنه خودرو و یا محصولتان را نشان بدهید.

این مثال بدون رنگ را در نظر بگیرید؛ ابتدا محل انعکاس و برخورد آسمان و زمین را با خطوطی کمرنگ مشخص می کنیم. بعد از رنگ آمیزی، با رعایت موارد ذکر شده قبلی، سعی می کنیم که غروب آسمان را در بدنه این خودرو نشان بدهیم.

در شماره یک، اثر بازتاب رنگ آسمان را می بینید و در شماره دو، اثر بازتاب زمین را می بینید. اثر انعکاس افق را در شماره سه، و همچنین بازتاب منبع نوری بر جسم را نیز به صورت لکه های سفید با شماره چهار می توانید ببینید.

این تصویر هم اثر بازتاب نور، بر روی شیشه های خودرو، و اثر انعکاس صندلی های داخل خودرو را در زیر شیشه ها به خوبی نشان می دهد. همچنین در رینگ ها و چرخ های خودرو، بسته به حالت مقعر و یا محدب بودن آن و مقدار براقیت و صیغلی بودن آنها، انعکاس هایی را از محیط اطراف خواهیم داشت.

این را به خاطر داشته باشید که تمرین زیاد و پی در پی، درک صحیح تر شما را بالاتر خواهد برد و مهارت و چیره دستی شما را در ترسیم ایده هایتان، ارتقاء خواهد داد. البته خوب دیدن محیط اطراف، و درک انعکاسات و سایه ها در اجسام مختلف، شما را برای ترسیم صحیح تر آماده کرده و اسکچ هایی این چنینی را با سایه ها و انعکاسات محیط، طبیعی تر خواهید کشید.

 

فرزاد برخورداری

چکیده مقاله: امرزوه علم و هنر طراحی خودرو یکی از علاقه های شدید میان دانشجویان و طراحان شده ولی متاسفانه فرآیند کامل یک طراحی، از ابتدا تا انتها، به صورت علمی کمتر مورد توجه قرار می گیرد. از این رو سعی شده که در این مقاله به صورت اجمالی نیم نگاهی به مراحل ساخت و پرداخت ایده ها، در طراحی خودرو مورد بررسی قرار بگیرد.

مقدمه:
طراحی خودرو، یکی از مهم ترین و حیاتی ترین مراحل اولیه از تولید یک خودرو به شمار می آید که بعضا کار ساده ای به نظر می آید. این در حالیست که طراحی تا ساخت یک مدل پروتوتایپ، و در نهایت عرضه یک محصول جدید کاری گروهی است، که تخصص های خاص و پیچیده ای را طلب می کند و ارائه محصول نهایی، بسته به مسائل مختلف و امکانات نرم افزاری و سخت افزاری گروه طراحی، همچنین چیره دستی اعضای گروه، زمانی در حدود دو، تا پنج سال را طلب می کند و چه بسا یک خودرو تا عرضه نهایی، چندین بار مورد بازنگری و طراحی مجدد قرار گیرد.

نگاه اجمالی به مراحل طراحی یک خودرو در یک کارخانه خودرو سازی:
در مرحله نخست هدف و هویت برند خودرو و چشم انداز شرکت برای ایجاد یک محصول جدید در نظر گرفته می شود که داده های اولیه از طرف مرکز استراتژیک شرکت ، بر مبنای آمار بازاریابی و فیدبک های بازار هدف مورد نظر بوده، و همین داده ها و اطلاعات، عمر محصول در بازار رقابتی خودرو، کلاس و رده بندی خودرو را مشخص می کند. درست بودن اطلاعات اولیه و دقت در صحت آنها، باعث موفقیت و یا عدم موفقیت محصول نهایی در بازار می شود.

این اطلاعات در نهایت پلتفورم نهایی را مشخص خواهد کرد که انتقال، تغییر و حذف موارد و اقلامی را در موتور، محورها، شاسی و... را در بر خواهد داشت و همین تصمیم ها و مقدار سرمایه گذاری در نظر گرفته شده برای آن، باعث مشخص شدن قیمت نهایی محصول شده، و در بعضی از موارد در حد تغییر در پوسته و ظاهر خودرو، چیزی مانند جراحی پلاستیک باقی می ماند (نمونه آن را در محصول پژو پارس و پراید 132 می توانید ببینید) که هزینه کمتری را می طلبد، اما با رقابتی تر شدن بازار و پیشرفت رقبا، تغییر کلی فرم خارجی و داخلی یک خودرو برای بقای یک کارخانه و راضی نگه داشتن طرفداران و به دست آوردن بخش بالقوه بازار، در هر سه الی پنج سال، دیگر جزو واجبات قلمداد می شود.

کار از آنجا آغاز می شود که بر اساس داده های بخش بازاریابی و تصمیمات مدیریتی، ابعاد خودرو شامل: طول، عرض، ارتفاع، فاصله بین دو محور ، اورهنگ جلو، اورهنگ عقب و فاصله عرضی بین چرخ های جلو و عقب به همراه داده هایی مانند کلاس و رده بندی خودرو، نوع کاربرد آن با در نظر گرفتن سن و جنسیت استفاده کنندگان، به تیم طراحی اعلام می گردد که یا باعث تغییر محصول موجود می شود، و یا در موافع خاص استثنایی یه عنوان رده بندی و محصول جدید در نظر گرفته خواهد شد. در این مرحله، میزان رابطه و نسبت بین ایجاد فرم های نوظهور و خلاقانه، و فرم هایی با محافظه کاری بیشتر و ساده تر، با در نظر گرفتن المان های جا افتاده پیشین در محصولات نسل قبل، دستور کار طراحی به تیم ابلاغ می گردد. لازم به توضیح است که استفاده بیش از حد از فرم های نوظهور و خلاقانه در یک خودرو، امکان وارد کردن شوک به بازار را تقویت می کند، و امکان بالاتر رفتن فروش را تقویت می کند، ولی این بر تمامی اهل فن ثابت شده است که چنین حرکت هایی در کوتاه مدت جالب بوده، اما همانند چیزی که سریع مد می شود، عمرش هم کوتاه بوده و زودتر قدیمی می گردد. به عبارت دیگر عمر مفید اینگونه از طرح ها کوتاه تر بوده و حتی اگر در خلاقیت و نوآوری بیش از حد اغراق شود، با تحسین مخاطبین و بینندگان مواجه می شود، اما مردم به خاطر خاص بودن آن کمتر رقبت به خرید آن محصول خواهند داشت. این در حالیست که طرح های محافظه کارانه هم، برعکس مورد قبلی ممکن است کمتر جلب نظر کند، اما احتمال این مسئله که به مرور زمان به دل مشتریان نشسته و عمر بیشتری داشته باشد و حتی در مواردی جزو کارهای کلاسیک و همیشه جاودان بگردند هم بیشتر است.

بعد از در نظر گرفتن تمامی مواردی که در بالا ذکر شد، طراحان صنعتی استایلیست، اقدام به طراحی اولیه از نماهای مختلف و پرسپکتیو های گوناگون می کنند و در این مرحله آنان توسط ابزارهای سنتی دستی مانند مداد، خودکار، مارکر و گچ پاستل، طرح های اولیه و آزادانه خود را ارائه می کنند. امروزه با پیشرفت علوم رایانه ای، این مرحله از کار هم توسط نرم افزارهای ترسیمی دو بعدی مثل فتوشاپ و پینتر هم انجام می گیرد که امکان تصحیح و تغییر بیشتری را در اختیار ترسیم گران و طراحان قرار می دهند. البته آزادی عمل در ابداع فرم باعث این می شود که در اغلب موارد، برای تشدید در عناصر خاصی از بدنه مانند رینگ و لاستیک، طراحان کمی اغراق آمیزتر به کار خود نگاه کنند که معمولاً در مراحل بعدی کار، این اغراق ها تعدیل می گردند، اما تا جایی که امکان دارد و امکانات ساخت و محدوده هزینه ها اجازه دهد، در حفظ موارد اشاره شده تلاش می کنند تا جوهره اصلی طرح حفظ گردد. اسکچ ها و رندرینگ های فوق، برای رسیدن به فرم نهایی ممکن است به صدها عدد برسد که در اینجا مدیر طراحان، با نظارت مستمر و ارائه راهکارهای نوین به طراحان، مسیر کار نهایی را هدفمندانه و آگاهانه کنترل کرده، و طی جلسات متعدد با مدیریت کارخانه و تیم های امکان سنجی و تولید، در نهایت چند طرح را برای تکمیل بیشتر انتخاب می کنند.

در مرحله بعدی با دریافت چراغ سبز از تیم های امکان سنجی، بازاریابی، طراحی، ساخت، ارگونومی و... مرحله نقشه کشی و ترسیم چهار نمای خودرو فرا می رسد که در این مرحله هم توسط نرم افزارهای مربوطه دو و سه بعدی در مقیاس های 5/1 و 1/1، به وسیله نوارهای چسب مخصوص مشکی رنگ با قطرهای مختلف خودرو ترسیم شده و تمامی موارد ارگونومیک و ابعاد و اندازه ها بعد از تصحیح شدن و رسیدن به حالت ایده آل، داده های مربوطه به بخش مدل سازی رایانه ای انتقال میابد، و در این بخش توسط دستگاه های سی ان سی، مدل یک به یک و یک به پنج خودرو به صورت تو پر ساخته می شود. در همین مرحله توسط ترم افزار، اطلاعات آیرودینامیک نیز مورد ارزیابی و بهبودی قرار می گیرد.

مرحله بعد از مدل سازی، و بعد از تصمیم نهایی به فرم اصلی مورد نظر، نوبت به ساخت مدل پروتوتایپ می رسد که در اینجا صنعتگران چیره دست و با سابقه کارخانه، با تکنیک های مختلف و ساخت قالب های موقت و روش های نمونه سازی سریع، جزء به جزء و با دقت فراوان، کلیه عناصر بدنه را نمونه سازی می کنند و مدل کاربردی، و با دقتی را ساخته و پرداخته کرده، که معمولاً این مدل ها بسته به تصمیم مدیریت، در نمایشگاه های معروف خودرویی به معرض دید عموم و علاقه مندان قرار خواهند گرفت و بازتاب عکس العمل بازدیدکنندگان هم به دقت بررسی می گردد.

بخش طراحی داخلی خودرو هم، گاهاً با دقتی بیشتر و مضاعف به موازات بخش طراحی خارجی و با هماهنگی کامل، موارد اشاره شده بالا را انجام می دهند و تیم حرفه ای خاصی هم در مورد نحوه نورپردازی، جنسیت بافت پارچه و یا چرم صندلی ها، تزئینات داشبورد و ... در این بخش مشغول به کار خود بوده و در نهایت تمامی قطعات و عناصر بدنه، با دقت فوق العاده بالا، توسط کامپیوتر به صورت سه بعدی، با در نظر گرفتن استانداردهای جهانی و رعایت مواردی مانند ارگونومیک پکیجینگ، آنالیز هزینه ها، آنالیز استحکام، قابلیت ساخت و مونتاژ، قابلیت تغییر پذیری عملکرد و قابلیت بازیافت و استفاده مجدد طراحی و ساخته می شوند.

در اینجا هم به نظر می رسد که کار طراحی و ساخت به پایان راه خود رسیده است، در حالی که کار اصلی بخش تولید، و طراحی خطوط تولید آغاز شده و به عبارت دیگر، این ابتدای راه است. یک خودرو شامل هزاران قطعه با جنسیت های مختلف است که هماهنگی ساخت آن با کیفیت بالا و در حد معقول در مجموعه کارخانه و خارج از مجموعه کارخانه، احتیاج به دقت و نظم فراوان داشته و دارد.

مطلب بالا مقدمه ای بود بر مطالب پیش رو، جهت آشنایی با مراحل تفکر صحیح و هدفمند برای طی فرآیند طراحی یک خودرو. به این ترتیب که شاید عدم رعایت یک، یا چند مورد از موارد پیش رو، باعث خدشه وارد شدن، و یا ناقص شدن فرآیند طراحی به حساب بیاید. بعضا دیده می شود که شخصی با طراحی یک اسکچ و یا رندر نسبتاً خوب از یک خودرو، تفکرات، سلیقه و آینده بینی خودرو را در خلق یک وسیله نقلیه به ظهور می رساند، این در حالیست که این مرحله تازه شروع یک حرکت است، و به راستی نمی توان طرحی را با توجه به عدم تکمیل تمام مراحل فرآیند طراحی، با وجود زیبایی و ارزش خاص آن طرح کامل دانست.

رسیدن به دانش های فنی و چیره دستی در طراحی تنها راه موفقیت و چاشنی قدم های بزرگ برای طراحان است که به دست آوردن این خصوصیات، تنها به وسیله تمرین و مطالعه دقیق در این راستا می باشد. برای به دست آمدن یک فرآیند دقیق از طراحی، یک طراحی باید چهار توانایی خود را ارتقاء دهد:

1- دانش و علوم لازم
2- فلسفه طراحی
3- سواد بصری
4- توانایی و خلاقیت ترسیمی

برگرفته از دروس آقای اسکات رابرتسون، طراح صنعتی و مدرس دانشگاه آرت سنتر کالیفورنیا، پاسادنا، آمریکا

 

 

طراحان خودرو برای دستیابی به توانایی کافی در زمینه طراحی خودرو،‌باید چهار توانایی را در خود گسترش دهند. در این بخش مقاله، این چهار ویژگی به طور مشروح مورد بررسی قرار می گیرد.

 

1 - دانش و علوم مربوطه
برای تسلط کافی به تمام جوانب، در امر طراحی و پیدایش یک فرم نوین در طراحی محصول و طراحی خودرو، یک طراح می بایستی به مقدار مناسبی از علوم و تخصص های خاص آگاهی کافی داشته باشد. هرچند که این آگاهی در حد تخصصی و فوق تخصصی نبوده و تنها راهی است برای هماهنگی طرح در مرحله پیدایش و ظهور، با مرحله اجرا و ساخت. همچنین دانستن آن باعث جلوگیری از فیدبک های منفی در بخش اجرایی می شود، لذا آگاهی ما از این موارد که تنها با مطالعه و تجربه عملی به دست می آید، باعث مقبولیت هرچه بیشتر طرح در مرحله عمل و ساخت می شود. از موارد مورد اشاره می توان به این علوم اشاره کرد:

 

1 - 1 آناتومی و ارگونومی
ارگونومی علمی است که به ارزیابی و اصلاح مشاغل، محیط ها و تجهیزات جهت مناسب نمودن آنها با ویژگی های انسان می پردازد. از آنجایی که در طراحی خودرو، انسان به عنوان یک محور کاربری مطرح می باشد، توجه به کاربردی بودن محیط داخلی و حد دسترسی های تمام عناصر یک خودرو، ارتباط تنگاتنگی با علم ارگونومی و آناتومی بدن انسان داشته و دارد. البته به دلیل گستردگی بیش از حد موارد کاربردی و اطلاعات بیش از حد، معمولاً این گزینه جزو گزینه های مرجع محسوب می شود و برای طراحی پوزیشن کاربر در خودرو، باید به کتاب های مرجع رجوع شود و از ابزارهای کمکی، مانند عروسک Dummy دو بعدی و سه بعدی استفاده شود.

 

 

لازم به توضیح است که یک طراحی خوب در حیطه خودرو، تمامی مشکلات کاری یک راننده و سرنشینان را در نظر می گیرد.

 

1 - 2 استراکچر و ساختار
توجه به ساختار هر محصول و آشنایی با رده بندی و سگمنت های کلاس همگی خودروها، باعث می شود که از همان ابتدا بدانیم که طرحی که ما در ذهن پرورش می دهیم یا پیش رو داریم، در انتها در چه رده ای قرار خواهد گرفت و چه نوع کاربردی را شامل می گردد. نوع ساختار و استراکچر خودرو در زمینه شاسی و نوع انتقال نیرو، تعداد سرنشینان و خیلی از موارد دیگر هم در همین راستا مورد توجه است و از ابتدای کار باید جزو لیست بایدها و نبایدها در کار قرار گیرد.

 

 

1 - 3 آشنایی با علوم نوین
همان گونه که از سر فصل این بند هم می توان برداشت کرد، محدوده بینهایتی از علوم و فنون جدید و استفاده آن در بهینه کردن محصول نهایی ما می تواند راهگشایی برای برتری طرح و توجه به آن شود. این علوم می تواند علوم نوین الکترونیک و استفاده از نمایشگر های شفاف در شیشه های خودرو باشد، تا علوم دیگری مانند استفاده از پلیمر ها و مواد جدید در ساخت بدنه و علم نانو تکنولوژی در ساخت قطعات هوشمند بدنه خودرو و طیف وسیعی از علوم روز که رابطه مستقیم با مطالعه و به روز بودن طراح دارد. به عبارتی دیگر یک طراح موفق، به وسیله علوم و تکنولوژی های نوین، و استفاده کاربردی آنها در یک محصول عملکردی، بیشتر نقش یک مخترع و ابداع گر را در این حیطه دارد.

 

1 - 4 چگونگی ساخت محصولات
همانند مورد بالا، باز هم بروز بودن یک طراح در خصوص دانستن چگونگی روش ساخت، اعم از مواد خام تا محصولات صنعتی باید در حد کفایت آگاهی داشته باشد. چه بسا ارزان تمام شدن و به صرفه بودن اقتصادی یک محصول، و حتی گران شدن و لوکس بودن یک محصول خاص در دستور کار قرار گیرد، و همین مقوله به کمک طراح بیاید و با کنترل المان های یک طرح بتواند به هدف اصلی خود نایل آید.

 

پس از این رو دیدن فیلم ها و گزارشات، و خواندن کتب مربوط به مراحل و روش های ساخت محصولات، و تهیه یک خلاصه برای خود طراح می تواند در این زمینه آمادگی یک طراح صنعتی را بیشتر از پیش کند.

 

1 - 5 چگونگی عملکرد محصولات
این بار هم مانند دو مورد قبلی، آشنایی با مکانیزم و عملکرد اصلی هر دستگاه و محصول، می تواند در بهتر طراحی شدن یک محصول نوین کمک کرده و ذهن طراح پیش تر از خلق یک اثر، به چگونگی کار عناصر محصولش آمادگی لازم را داشته باشد. باید دانست که چیزی که یک طراح ممتاز و حرفه ای را از سایرین جدا می کند، همان آمادگی و تجربه کافی وی در خصوص موارد فوق الذکر است.

 

2 - فلسفه طراحی
فلسفه طراحی قسمتی از کار است که یک طراح برای توجیه وجودی محصولش باید بیان کند. این بیان می تواند هم توضیحی و نوشتاری باشد و هم ترسیمی و دیداری که البته مورد دوم می تواند کمک بیشتری در توجیه مسئله کند. همان گونه که تأثیر گذاری یک محصول در ذهن بیننده و مخاطب به صورت لحظه ای است، توجیه روند طراحی یک محصول به صورت ترسیمی نیز می تواند به سریع ترین حالت ممکن تأثیرگذاری بهتری در روح و روان مخاطب داشته باشد. این مخاطب می تواند یک خریدار ساده در پشت یک ویترین باشد، تا مدیریت یک بخش از کارخانه تولیدی، که در یک لحظه می تواند تصمیم سرنوشت سازی را در خصوص تولید یا عدم تولید یک محصول طراحی شده داشته باشد. این هنر و روش ارائه یک طراح است که تفاوت خود را در دیدگاه شخصی، و چگونگی قبولاندن آن دیدگاه توسط توانایی های ترسیمی و گرافیکی کار بیان کند.

 

2 - 1 تناسبات طلایی در محصولات
هر محصول و خودرویی دارای یک تناسبات خاص هندسی است که تغییر در این تناسبات باید خیلی هوشمندانه باشد. اگر دقت کرده باشید، اکثر خودروها در یک سگمنت خاص، یک تناسب کلی هماهنگ دارند که می توان آن را در یک قالب خاص قرار داد. به عبارت دیگر تنها عناصر کوچک تر مانند چراغ ها و خطوط کارکتری یک خودرو با خودروی دیگر تفاوت دارد. این تناسبات معمولاً تابعی از عملکرد خودرو می باشند و به صورت تجربی و به مرور زمان به دست آمده اند. یک طراح خودرو باید آشنایی کاملی با نسبت های المانی و کلی خودرو ها در رده های مختلف داشته باشد. چه بسا که عدم توجه به این موضوع که معمولاً در طرح های افراد آماتور دیده می شود، باعث به وجود آمدن حالت کاریکاتوری و اغراق بیش از حد در کار شده و از واقعیت اصلی دور بماند.

 

 

2 - 2 آشنایی با تاریخچه طراحی هر محصول در برند خاص خود
پیش از اینکه طراحی خود را به صورت یک کار جدی در یک برند خاص شروع کنید، مطالعه در خصوص تاریخچه آن برند برای دانستن خط سیر تکامل، و خصوصیات ژنتیکی خطوط، از ابتدای پیدایش تا آخرین ورژن آن محصول می تواند الهام بخش فرم های خاصی شود که خصوصیات پیشینیان با نوآوری ادغام شود و نتیجه آن طرحی شود که روند رو به رشد یک شرکت را شامل شود. این کار برای برندهای دارای پیشینه تاریخی، مانند مرسدس بنز و بی ام دبلیو امری حیاتی است و مشتری بیشتر طالب محصولی است که خطوط و حجم های خاص آن برند را در نهاد خود به صورت هویتی داشته باشد.

 

 

2 - 3 تبعیت از اصل طراحی جهانی
محصولی در بازار موفق خواهد بود که جهانی باشد، این بدان معناست که کارکرد و مورد پسند بودن آن برای 80% از مردم جهان مورد تایید قرار گرفته شود. البته این مسئله برای محصولات تولید انبوع با قیمت دست یافتنی برای همگان بیشتر مورد توجه است، این درحالیست که نوع خاصی از بازار وجود دارد که مشتریان خاص را طلب می کند و تفاوت و لوکس بودن حرف اول را می زند که این بازار بخش کوچک تری از مارکتینگ قبلی خواهد بود.

 

3 - سواد بصری
مجموعه ای از دانش و آموخته های آکادمیک و تجربی طراحان در حیطه ارائه صحیح از یک ترسیم را می توان سواد بصری بیان نامید. این مسئله را می توان در آگاهی یک طراح از نحوه استفاده از نقطه، خط، سطح، حجم، رنگ، نور، سایه و پرسپکتیو صحیح در طراحی خود دانست. هرچه زمان در یادگیری این عناصر پایه ای و مبانی هنر بگذاریم، باز هم با رشد فکری یک طراح، وی به یافته های جدیدتری دست خواهد یافت.

 

4 - توانایی و خلاقیت ترسیمی و ارائه
ترکیبی از عوامل ذکر شده در بالا، با توانایی و چیره دستی طراح یا گروه طراحی در اینجا به مرحله ظهور می رسد. مجموعه ای از تکنیک های طراحی و ارائه طرح می تواند کلام آخر در تفهیم و ارائه طرح باشد.

 

4 - 1 ترسیم و اسکچینگ
اسکچینگ (به زبان انگلیسی) و اسکیس (به زبان فرانسه)، همان طراحی سریع در خصوص ایده پردازی های اولیه طراح، در ابتدای کار می باشد. هرچه این ایده پردازی با مهارت بیشتر، به تعداد زیاد تر و با ارتقاء بیشتر در کارهای بعدی صورت بگیرد، نتیجه کار بهتر از قبل خواهد شد.

 

 

به عبارتی این ایده پردازی های طراحی گاه به صورت طراحی آزاد و بدون هیچ قید و بند صورت می گیرد، و در مرحله بالاتر با توجه به لیست باید ها و نبایدها صورت می گیرد که به نوبه خود، نزدیک تر به محصول نهایی ما می باشد. اما باید این مسئله هم مورد توجه قرار بگیرد که ایده پردازی و خلاقیت، هیچ انتهای معلومی ندارد و می توان این فرآیند را تا زمان طولانی ای ادامه داد. در اینجا تصمیم طراح است که مشخص کند که مرز و انتهای ایده پردازی آزاد تا کجا ادامه داشته باشد و در چه مرحله ای کار وارد فاز بعدی شود.

 

4 - 2 رندرینگ و پردازش تصویری
رندرینگ (به زبان انگلیسی) و راندو (به زبان فرانسه)، یک مرحله بالاتر از اسکچینگ است. در اینجا بعد از انتخاب ایده، یا ایده های برتر در طراحی، با روش صحیح تر و دقیق تر طرح ها ترسیم می شوند، و به وسیله تکنیک های طراحی و ترسیمی رنگ آمیزی و پرداخت می گردند.

 

 

این پرداخت می تواند هم به وسیله تکنیک های دستی باشد، و هم به صورت رایانه ای انجام گردد، و یا ترکیبی از این دو روش صورت گیرد. امروزه با پیشرفت نرم افزاری و سخت افزاری رایانه ها، طراحان بیشتر تمایل به ترسیم اثر خود به مدد رایانه را دارند، اما در هیچ زمانی به طور کامل طراحی اولیه و نهایی به وسیله دست منسوخ نشده و معمولاً در کارهای آموزشی آکادمیک در دانشگاه های معتبر جهان، بر روی کار رندرینگ و اسکچینگ دستی، تأکید فراوان داشته و دارند.

 

4 - 3 ترسیم بلو پرینت و نقشه های فنی
بعد از اینکه طرح نهایی رندر شده تایید شد، در این مرحله با توجه به داده های اولیه و لیست باید ها و نبایدهای طراحی، اقدام به ترسیم نقشه های فنی دقیق از چهار نمای اصلی خودرو می کنند. این کار هم به وسیله دست و هم به مدد کامپیوتر توسط نرم افزارهای طراحی صورت می گیرد.

 

 

واژه بلوپرینت از زمان های قدیم به جای مانده که در آن زمان از نقشه های فنی، کپی های آبی رنگ "اوزالید" تهیه می کردند و این نام بعد از گذشت سالیان سال، همچنان بر روی نقشه های فنی مانده است. ترسیم نقشه های فنی حساسیت و دقت خاصی را می طلبد که گاهاً این بخش توسط متخصصین خاص نقشه کشی صنعتی صورت می گیرد، ولی نظارت دقیق طراح اولیه آن ایده، برای کنترل نهایی خروجی و نزدیک بودن آن به طرح و ایده نهایی الزامیست. ترسیم بلوپرینت بعد از مدل سازی سه بعدی مورد بازنگری قرار می گیرد و تصحیح می شود.

 

4 - 4 مدل سازی های سه بعدی
این مرحله از کار در دهه های اخیر متداول شده و شبیه سازی های رایانه ای از خارج و داخل خودرو به وسیله نرم افزارهای سه بعدی صورت می گردد. به عبارتی دیگر شما با به وجود آوردن حجم خودرو و محصول مورد نظرتان، یک محصول مجازی را در دنیای واقعی ساخته و تجربه می کنید.

 

نرم افزارهای قوی و فراوانی در این خصوص ارائه شده که کار با بعضی از آنها راحت تر است و بعضی دیگر هم خیلی نخصصی تر می باشند. در هر حال نرم افزارهای مورد اشاره با دو سیستم متفاوت مش مدلینگ و نربز مدلینگ کار می کنند.

 

 

در گونه اول حجم ها توسط قطعات کوچک مثلثی در کنار هم ساخته می شود که تقییر فرم در این نرم افزارها راحت تر بوده و رندر گرفتن هم بهتر و راحت تر صورت می گیرد، اما خروجی آن برای دستگاه های سی ان سی و قطعه سازان مناسب نیست. به همین دلیل بعضا طراحان به خاطر راحتی مدل سازی در این نرم افزارها، مانند 3ds Max اقدام به مدل سازی های سه بعدی می کنند که به آن سطح سازی درجه یک گفته می شود و بعد از آن متخصصین صنعتی اقدام به مدل سازی با نرم افزارهای دقیق تر مانند کتیا می کنند که هم یک نرم افزار مدل سازی NURBS modeling بوده و هم ترکیبی از نرم افزارهای مختلف آزمایشگاهی رایانه ای است و در همان مراحل طراحی می توانند کلیه قطعات را گام به گام و قطعه به قطعه مورد آزمایش قرار دهند و نتیجه کار را عملی تر کنند. اما در این مرحله از کار نقش مهندسان مکانیک پررنگ تر از طراحان صنعتی است و طراحان صنعتی بیشتر بر درست بودن کار نهایی نظارت دارند.

4 - 5 ماکت سازی و مدل های فیزیکی
این مسئله بر همگان واضح است که فرق یک محصول فیزیکی و کاربردی و لمس و مشاهده آن در محیط واقعی بسیار متفاوت است با دیدن آن بر روی صفحه کاغذ و نمایشگرهای رایانه ای، و بعضاً ما عدم تناسب و نقاط ضعفی را روی مدل های فیزیکی خواهیم دید، که بر روی کاغذ به چشم نمی آیند. در این مرحله از کار هم از ابتدای کار یا همان اسکچینگ، اقدام به مدل سازی های فیزیکی یا همان ماکت می کنند.

 

 

سریع ترین حالت اسکچ ماکت است که در این مرحله، یک ماکت گلی به مقیاس 1:10 یا 1:5 به صورت نیمه از محور وسط خودرو ساخته می شود که نیمه دیگر آن در آینه چسبیده به ماکت انعکاس پیدا می کند. این روش سریع ترین حالت ممکن است و هزینه کمتری دارد. از این رو معمولا هم زمان با اسکچینگ اقدام به ساخت این ماکت های فیزیکی سه بعدی می کنند. اما بازهم با پیشرفت مراحل کار و ارتقاء طرح، ماکت های دقیق تری از خودرو با مقیاس های 1:5 و 1:1 ساخته می شود.

 

4 - 6 ساخت پروتاتیپ
پروتوتایپ همان مدل عملکردی و فانکشنال به مقیاس طبیعی خودرو است که بعد از ساخت ماکت و مدل یک به یک ساخته می شود. در حقیقت پروتوتایپ نزدیک ترین ساخته بخش طراحی است که نزدیک به نوع تولید انبوع همان خودرو به حساب می آید. در این مرحله هم صنعتگران خبره و کارکشته ای با تکنیک های مختلف، با قالب گیری از روی آخرین ماکت و با تکنیک های رپید پروتوتایپینگ، اقدام به ساخت یک نمونه اولیه از خودرو می کنند.

 

 

معمولاً ساخت یک پروتوتایپ خیلی پر هزینه است و قیمت تمام شده یک دستگاه بیش از ده ها و حتی صدها دستگاه تولید انبوع همان خودرو ارزش داشته، و معمولاً ساخت این پروتوتایپ برای شرکت در نمایشگاه های بین المللی سراسر دنیا بوده، همچنین الگویی است برای ساخت تولید انبوع همان خودرو.

 

نتیجه گیری:
همان گونه که مشخص است یک پروسه طراحی، پروسه ای به حساب می آید که کامل و جامع باشد، حال اگر تمامی مراحل این پروسه را یک نفر انجام دهد و یا یک گروه انجام دهند، از الف تا ی این پروسه باید به طور کامل انجام گردد. البته در محیط های آکادمیک و دانشگاهی طراحان با مراحل کار آشنا می شوند و پروژه های طراحی صنعتی در قالب دروس عملی و نظری دانشگاهی، پیش درآمدیست برای آشنایی هنرجو و دانشجو با پروسه طراحی که معمولاً کمتر به صورت جدی به آن نگریسته می شود.

 

دانشجویان فراخور استعداد و کشش خود معمولاً بین یک تا چندین مرحله از مراحل بالا جذب کار طراحی صنعتی می شوند که البته بازهم عدم وجود کار سیستماتیک گروهی در بخش های تولیدی، بلاخص تولید خودرو در کشور، باعث به وجود آمدن تاخیر، هزینه بالا و دیر به بازار آمدن یک محصول می شود که خیلی ساده نتایج آن را در محصولات تولیدی خودروسازی کشورمان می توان دید.

 

در حیطه کار کردن بین المللی هم متاسفانه دانشجویان، کمتر جذب بازار های خارجی می شوند که علت آن را می توان ناقص بودن فرآیند پروسه طراحی، چه در حیطه آموزش و چه از نظر کار عملی دانست. مقاله پیش رو، تنها قدمی کوچک بود در راستای راه صحیح در مورد پروسه طراحی، که توجه به آن و توجه به موارد مرجع در قسمت انتهایی مقاله، می تواند راهگشایی برای درست اندیشیدن در پروژه های تخیلی ناب دانشجویان باشد.

 

فرزاد برخورداری

سیاری از علاقه‌مندان به دنیای خودرو، رؤیای طراحی خودرو در سر دارند. اگرچه این هدف دست‌یافتنی است اما، برای تبدیل‌شدن به یک طراح خودرو باید فردی پویا و خلاق باشید. در ادامه لیستی از گام‌های ابتدایی آورده شده است که به شما در دستیابی به این هدف کمک می‌کند ( لازم به ذکر است که گام‌های مطرح‌شده در لیست زیر ترتیب خاصی ندارند).

ببینید و بیاموزید:

یکی از مهم‌ترین مهارت‌های مربوط به طراحی خودرو، توانایی تمرکز بر جزئیات است. جزئیات هستند که طرح‌‌های بزرگ را از طرح‌های متوسط جدا می‌کنند. بسیار مهم است که علاوه بر مطالعه‌ی المان‌های هنری یک خودرو، به ویژگی‌های کاربردی آن‌ نیز توجه شود. اطمینان حاصل کنید که در طول پروسه‌ی «دیدن و آموختن» همه‌ی اجزای ناآشنا را تجزیه و تحلیل کرده‌اید و نکات جدیدی در مورد آن‌ها بیاموزید. برای نمونه، چندین سیستم تعلیق و محرکه‌ی مختلف را مورد آزمایش قرار دهید و با یکدیگر مقایسه کنید یا پارچه‌ها و روکش‌های مختلف را از لحاظ کاربرد و زیبایی بصری با هم مقایسه کنید.

مطالعه‌ی تاریخ اتومبیل:

این کار را می‌توانید با جستجو و مطالعه‌ی پیشینه‌ی یک خودروی خاص که به آن علاقه‌ی شخصی دارید، آغاز کنید. در مورد روند توسعه‌ی آن، افراد درگیر برای تولید آن و پروسه‌هایی که برای تولید آن مدل خاص طی شده است، تحقیق کنید. در مورد رقبای آن خودرو مطالعه کنید و خلاصه مطمئن شوید در جریان تمام جزئیات روند طراحی و تولید خودروی مورد نظر قرار گرفته‌اید. به یاد داشته باشید که هرچه بیشتر در جریان جزئیات طراحی، افراد و پروسه‌های درگیر در تولید آن خودرو تحقیق کنید، درک روند طراحی برای شما ساده‌تر خواهد شد. همچنین، حتما زمانی را برای مطالعه و تحقیق درباره‌ی طراحان اسطوره‌ای خودرو نظیر ریموند لووی (Raymond Loewy)، لری شینودا (Larry Shinoda)، جورجتو جیوگیارو (Giorgetto Giugiaro)، تام ماتانو (Tom Matano)، بیل میچل (Bill Mitchel)، هارلی ارل (Harley Earl) و مارسلو گاندینی (Marcello Gandini) اختصاص دهید.

با خودروهای مختلف رانندگی کنید و آن‌ها را آنالیز کنید:

هر خودرو ویژگی‌هایی دارد که رانندگی با آن را منحصربه‌فرد و خاص می‌کند. یکی از کارهای مهمی که باید انجام دهید؛ این است که پشت فرمان اتومبیل‌های مختلف از کلاس‌های متفاوت بنشینید و رانندگی با آن‌ها را تجربه کنید تا بتوانید در نهایت، از دید یک راننده شباهت‌ها و تفاوت‌های رانندگی با خودروهای گوناگون را تشخیص دهید. یک پیشنهاد مهم در این زمینه این است که سعی کنیددر شرایط جوی نامناسب خودروها را به چالش بکشید تا درک بهتری از تجربه‌ی رانندگی با آن‌ها به‌ دست آورید.

تکنیک‌های طراحی را یاد بگیرید:

ارزش یک طراح خودرو به وسعت توانایی‌های او وابسته است. تا می‌توانید مهارت‌های خود را ارتقا دهید و به یاد داشته باشید که تنها در صورت تمرین و صرف زمان می‌توانید مهارت‌های خود را بهبود ببخشید. طراحی‌، رنگ‌آمیزی و مجسمه‌سازی را فرابگیرید و افق‌های دیدتان در دنیای طراحی را با یادگرفتن ترسیم اشکال مختلف و تصویرسازی دیجیتالی وسیع‌تر کنید. فراموش نکنید که طراحی خودرو ترکیبی از چندین شکل مختلف است، پس هر مهارت قابل تصوری در این راه به شما کمک خواهد کرد.

نکته‌ی مهم دیگر، یادگیری طراحی‌ گرافیکی است. طراحی گرافیکی یکی از ابزارهای لازم برای برقراری ارتباط با مدل‌های ارائه‌شده توسط دیگران است و به شما کمک می‌کند تا درک بهتری از فضای سه‌بعدی به دست آورید. خودروها از المان‌های بصری مختلفی تشکیل شده‌اند که با دقت در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند تا بتوانند در هماهنگی کامل با هم عمل کنند. در نتیجه، فراگیری مهارت تصویرسازی گرافیکی بسیار باارزش خواهد بود.

بشویید، رنگ کنید و پولیش کنید:

با اینکه ممکن است این کار بسیار ساده به نظر برسد اما، باید نگاهی موشکافانه‌تر به این موضوع داشته باشید. تشخیص تغییرات ساده‌ترین سطوح در خودروها برای چشم‌های بی‌تجربه کار آسانی نیست. این بار در هنگام شست‌و‌شوی اتومبیل خود، منحنی‌های موجود روی بدنه را لمس و بر فرم سطوح تمرکز کنید تا بتوانید تغییرات سطوح را درک کنید. گاهی حتی یک دستگیره‌ی در که به‌ظاهر صاف به نظر می‌رسد، از چندین منحنی مرکب تشکیل شده است.

به نحوه‌ی انعکاس نور روی بدنه دقت کنید:

همان‌طور که در قسمت قبلی توضیح داده شد، چشم‌های بی‌تجربه توانایی درک همه‌ی جزئیات را ندارند، از این‌رو، توجه به نحوه‌ی انعکاس نور از روی بدنه‌ی خودروها می‌تواند تغییرات شگفت‌آور سطوح را برای شما روشن کند. برای درک تغییراتی که شاید در نگاه اول به چشمتان نیامده باشد، می‌توانید به نحوه‌ی اعوجاج نور در برخورد با سطوح مختلف بدنه‌ی خودرو دقت کنید.

از تکنولوژی‌های حاضر کمک بگیرید:

پیشرفت تکنولوژی باعث شده است ابزارهای حرفه‌ای برای طراحی و مهندسی، بیش از پیش در دسترس قرار بگیرند. برای نمونه می‌‌توانید با پرداخت مبلغی معقول، از نرم‌افزار AutoCAD 360 استفاده نمایید و از منابع آموزشی رایگان بی‌شماری که در سراسر اینترنت موجود است استفاده نمایید. اگرچه خودروسازان برای طراحی سطوح از نرم‌افزار گران‌قیمتی با نام Alias استفاده می‌کنند؛ اما شما به‌عنوان یک تازه‌کار می‌توانید از نرم‌افزار Rhino 3D برای تقویت مهارت خود در زمینه‌ی طراحی سطوح استفاده نمایید. برای فراگیری مهارت‌های لازم در کار با نرم‌افزارهای مختلف می‌توانید از منابع رایگان و یا ارزان‌قیمت مانند آموزش‌های موجود در وب‌سایت یوتیوب و دوره‌های آنلاین Gnomon استفاده کنید. در حال حاضر ابزارهای آموزشی در سطوح غیرقابل باوری ارائه می‌شوند؛ تا حدی که مسئولیت برگزاری کارگاه‌های آنلاین Gnomon بر عهده‌ی اساتید درخشان دانشکده‌ی هنر و طراحی است.

تکنیک‌های ساخت را یاد بگیرید:

در گاراژ منزل خود زمانی برای ساخت یک کنسول مرکزی خودرو و یا تولید یک سپر فیبر کربنی صرف کنید. به خاطر داشته باشید که فراگیری هر مهارتی می‌تواند در بهبود طراحی‌های شما اثرگذار باشد. در حقیقت باید اعتراف کنیم سرعت پیشرفت کار یک خوره‌ی طراحی در گاراژ خانه‌ی خود؛ بسیار بیشتر از یک شرکت تولیدکننده است. یک شرکت سازنده ممکن است چندین سال صرف بازطراحی یک قطعه کند تا بتواند آن را با استانداردها و معیارهای قانونی، مالی و ابزاری هماهنگ سازد درحالی‌که، یک فرد عاشق طراحی می‌تواند در مدت‌زمانی بسیار کمتر، طرح‌های خلاقانه‌ای تولید کند. باید بدانید تلاش توأم با خلاقیت در کنار یادگیری مهارت‌های نظیر جوشکاری، نجاری و یا حتی کار با کامپوزیت‌ها شما را به یک طراح قابل بدل خواهد کرد و به‌نوعی این موارد مکمل یکدیگر هستند. برای فراگیری این مهارت‌ها کافی است سری به کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی که در سطح شهر برگزار می‌شوند، بزنید یا حتی از دانشگاه‌های محل زندگی خود کمک بگیرید.

ورای تمام مهارت‌هایی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، باید بدانید صنعت خودروسازی نیز مانند دیگر صنایع، با موارد سیاسی، جاه‌طلبانه، قانونی و مالی آمیخته است و برای موفقیت در آن باید تلاش زیادی کرد. با این‌همه، برداشتن گامی به‌سوی خواسته‌های درونی خود و کشف حس رضایت درونی باارزش است. به یاد داشته باشید که هیچ موفقیتی به‌آسانی به دست نمی‌آید اما امروز می‌تواند آغاز راه موفقیت شما باشد.

همیشه انسان در هر دوره و مکانی، در جستجوی راهی برای زندگی بهتر بوده و همین خصوصت کمال گرایی و آرمانی فکر کردن انسان ها، باعث به وجود آمدن پدیده های اکتسابی مانند علم، هنر، فرهنگ و تمدن شده است. امروزه پررنگ شدن نقش و ارتباط تنگاتنگ آن با اقتصاد و سطح رفاه اجتماعی، باعث به وجود آمدن انقلابی در ارتباطات و جابه جایی انسان ها شده است.

امروزه بشر، به نقش پر اهمیت صنعت ساخت خودرو، در تمامی مراحل زندگی واقف شده و این صنعت تا جایی پیشرفت کرده است که دیگر به وسیله نقلیه نه تنها به عنوان ابزاری برای جابه جایی، بلکه فراخور سطح اجتماعی، به آن به عنوان یک عامل سازنده پرستیژ و یک اثر هنری نگاه می کنند.

نقش طراحی صنعتی به عنوان یک هنر خط دهنده به صنعت، و پل ارتباط دهنده میان صنعت و هنر، از ابتدای انقلاب صنعتی تا به امروز، به صورت واضح و اثر گذاری در زندگی مدرن امروز نمایان است. و در این میان خودرو سازی، به عنوان یک صنعت مهم مادر و استراتژیک، در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، روز به روز در حال ارتقاء است و طراحان زیادی از سراسر دنیا، دیدگاه ها و نقطه نظرهای خاص خود را در فرم و زیبایی این محصول ارائه می کنند؛ تا جایی که شرکت های بزرگ خودرو ساز، برای نزدیک تر شدن به دیدگاه های افراد یک کشور و به دست آوردن بازارهای بالقوه و بالفعل جهان، اقدام به تأسیس دفاتر طراحی در جای جای جهان می کنند.

در صنعت خودرو سازی تمامی رشته های صنعتی و همچنین تعداد زیادی از رشته های هنری دخالت دارند، تا جایی که اهمیت خودرو سازی آن را تبدیل به یک صنعت استراتژیک و اثرگذار در اقتصاد و سطح رفاه یک کشور کرده است.

اگر در سالیان دور، طراحان خودرو انگشت شمار بوده و تعداد کمی مشغول به این کار بوده اند، امروزه تعداد متخصصین و علاقه مندان به این رشته به هزاران نفر رسیده و هر روز هم به تعداد این علاقه مندان اضافه می شود.

مردم به اتومبیل و خودرو، نه تنهای به عنوان وسیله ای برای جابه جایی، بلکه به عنوان یک وسیله تفریحی، دارای شخصیت و پرستیژ به آن نگریسته، و تقریبا هر انسانی آرزوی داشتن یک خودروی خوب در حد ایده آل های ذهنی خود دارد.

تعبیری که من از یک اتومبیل خوب می توانم داشته باشم به این صورت است که مجموعه است از کاربرد جدیدترین فنون و تکنولوژی های حال حاضر در تمام عرصه ها، در قالب تعادل و تناسبات انسانی و فیزیکی در کاربرد آن، به علاوه زیباترین تناسبات بصری و هنری در جای جای آن از کل تا جزء، تا حدی که خودرو را مجسمه ای کاربردی و زیبا می دانم که در بین محصولات دیگر، بهترین و بالاترین فناوری ها را در خود جای داده است.

چگونه طراح خودرو شویم و از کجا آغاز کنیم؟

این سؤالی است که ذهن نوجوانان و جوانان زیادی را به خود مشغول کرده و علاقه مندان زیادی از من و دیگر طراحان می پرسند که همیشه ساعت های زیادی را برای توضیح دادن در این مورد می طلبد. امیدوارم مطالب پیش رو و مطالب بعدی در شماره های آینده کمکی هرچند کوچک برای این دسته علاقه مندان به رشته طراحی خودرو باشد.

چه سنی برای شروع کار طراحی اتومبیل مناسب است؟
اگر به صورت تفننی و از روی علاقه صرف به طراحی خودرو به این مقوله نگاه کنیم، باید گفت که شروع و آغاز این کار هیچ محدوده سنی خاصی ندارد و از کودکی تا میانه سالی می توان این هنر را فرا گرفت و نظرات و ایده های خود را از تصور به تصویر و واقعیت درآورد و از این کار لذت برد.

گاهی، کارخانه های بزرگ هم در قالب مسابقه در سنین مختلف، اقدام به نظرخواهی مردمی مثل مسابقات نقاشی و نظرسنجی کتبی از خودروی مورد علاقه مردم می کنند تا الگوهایی را برای تولیدات آینده به دست بیاورند. استفاده از همین نظرات، چه در بین بزرگسالان که خریداران امروز هستند و چه در بین کودکان که خریداران و مشتریان فردا هستند متداول است.

اما اگر بخواهیم از این محدوده کمی جلوتر برویم و به دنیای حرفه ای طراحی خودرو نزدیک شویم، شاید بهترین موقع برای کشف استعداد و آغاز کسب مهارت در تمرین های ترسیمی، بهترین نقطه آغاز، انتهای دوره راهنمایی و شروع سال های دوره دبیرستان باشد که در سال های بالاتر می تواند راه گشای بهتری برای ورود به دانشگاه در رشته طراحی صنعتی برای جوانان باشد.

البته اولین فاکتور مهم در این کار "خواستن"، خودباوری و تلاش است که در مسیر درست و با کمک از راهنمایان آگاه تر این امر امکان پذیر می باشد.

خود من تا زمانی که یاد دارم علاقه به طراحی و نقاشی داشتم و تصاویر هواپیما، تانک، ماشین و... بسیار می کشیدم. اما اولین جرقه ها و عشق و علاقه ام به طراحی حرفه خودرو، از سال دوم راهنمایی ظهور کرد. زمانی که در مجله ماشین آن زمان، مصاحبه جوان طراحی به نام "عباس دست پُر" را دیدم، که ایشان طرح هایی را برای کارخانه مرسدس بنز رائه کرده بودند.

گام نخست:
شاید گفتن این مطلب که کپی کردن از خودروهای موجود در بازار، یکی از بهترین راه های درک صحیح از تناسبات و فرم های خودرو است نا معقول به نظر بیاید و به مذاق کسانی که طرف دار نوآوری و خلاقیت هستند خوش نیاید. اما بهترین نصیحتی که می توان برای افراد آماتور و مبتدی در این راه کرد این است که در ابتدای امر، بهترین روش، کپی کردن به صورت Over Layer با گذاشتن کاغذ بر روی عکس های موجود در مجلات و در مراحل بالاتر با در نظر گرفتن تمامی زاویه ها و نسبت های عناصر در تمام قسمت های خودرو است. سپس عکس ماشین را بالای دستتان بگذارید و سعی کنید که ترسیمی دقیق و همانند از خودروی مورد نظرتان بر روی کاغذ داشته باشید.

بهترین مواد در این کار هم تنها مداد است و کاغذ سفید. می توانید از دفترچه های مخصوص نقاشی که در اندازه های مختلف موجود است و کاغذهای آن هم به وسیله فنر به هم متصل شده اند استفاده کنید.

زیر هر ترسیم هم تاریخ و مشخصات را بنویسید تا در گذر زمان و در دراز مدت، بتوانید به راحتی روند و مقدار پیشرفت کارهایتان را بررسی کنید.

هروقت که قدرت دستتان بیشتر شود، می توانید در ترسیمات در این دفتر، از خودکار استفاده کنید و از هاشورهای خودرکاری هم برای سایه زدن کارها استفاده کنید.

در همین جا این مطلب را می گویم که هرچه بر تمرین کردن به صورت کپی کردن از ماشین های موجود ممارست ورزید، در مرحله بعدی که استفاده از نوآورری های خودتان در طراحی است، نتیجه بهتر و طراحی معقول تری را خواهید داشت. پس گام نخست را دست کم نگیرید...

شما به مرور زمان تمام تناسبات بین عناصر خودرو را با تمرین فرا خواهید گرفت که در مطالب آینده در مورد این تناسبات هم بیشتر صحبت خواهد شد. اما به طور مختصر همین جا یادآوری می کنم که اگر ما طرحمان رو در یک مکعب محاطی یا به عبارت لاتین Bounding Box صحیح ترسیم کنیم، و با استفاده از تناسبات صحیح، ابتدا جای 4 چرخ خودرو و محل قرار گیری آنها را در دید پرسپکتیو درست ترسیم کنیم، می توانیم اطمینان داشته باشیم که خشت اول کارمان رادرست گذاشته ایم.

ترسیم پرسپکتیو را می توان به دو نوع طراحی سریع و طراحی دقیق پرسپکتیوی تقسیم کرد که در گونه اول ما ایده های مختلفی را به صورت Tomb Nail Sketch یا اسکچ های بند انگشتی، بر روی کاغذ ترسیم می کنیم. در این مرحله ما می توانیم به مدد دقت های اولیه و رعایت تناسبات کلی، شکل مورد نظر را در صفحه کاغذ و یا کتابچه طراحی ترسیم کنیم که در اینجا ما سعی می کنیم که افکارمان، آزادانه به پرواز درآیند و ترسیم های خلاقانه ای داشته باشیم.

در اینجا برای اینکه به نتیجه بهتری در خلق فرم برسیم، سعی می کنیم که در حالت های مختلف، خودروی مورد نظر را تغییر بدهیم و به شکل های متفاوتی برسیم.

این حالت از پرسپکتیو به دقت کمتری نیاز دارد و به راف اسکچ Rough Sketch معروف است، ولی برای ترسیم هایی دقیق تر از کار طراحی، می توانیم یک پرسپکتیو دقیق تر داشته باشیم؛ به اسن صورت که قسمت های مختلف از نقاط طرحمان را به صورتی دقیق در فضا نقطه یابی کنیم و ترسیمی کاملاُ دقیق داشته باشیم.

در ترسیم بالا می تو نید نهایت دقت را در ترسیم یک خودروی اسپورت ملاحظه کنید که طراح آن Scott Robertson با در نظر گرفتن مختصات هر نقطه از جای جای طرح در محور های X،Y،Z بر روی کاغذ، به یک پیش طرح دقیق برای ترسیم های رندرینگ دستی رسیده است.

اما باید دقت داشته که این مرحله از کار، مستلزم داشتن یک سه نما و یا 4 نمای دقیق Blue Print از طرح اولیه است و طراح می بایستی ابتدا طرح مورد نظر خودش را از نمای جانب ترسیم کند، که در اینجا تناسبات دقیق و قرار دادن هر عنصر در جای خود به نحوی که طرح شما بر روی جاده به حد کافی راحتی و ایمنی داشته باشد، احتیاج به تحقیق کامل در خصوص همان رده خودروی مورد نظر در ساخته های مشابه دارد.

دیدن بلوپرینت خودروهای موجود، و تلاش برای درک صحیح تناسبات آنها بهترین راه گشا در این کار است.

تصویر بالا، نمونه ای از 4 نمای فنی و یا بلوپرینت Blueprint یک خودروی بی ام و است که بیان گر دقیق ابعاد و اندازه های یک خودرو در دید فنی و مستقیم به یک جسم مانند خودرو است.

رندرینگ:
رندرینگ در کار طراحی از آنجا آغاز خواهد شد که یک طراح پا را از تجسم یک طرح و ایده از حالت خطی فراتر گذاشته و با تکنیک های مختلف، عناصری مانند حجم، سایه و رنگ را نیز به کارش اضافه می کند تا تجسمی بهتر و دقیق تر از ایده اش و کار نهایی برای مخاطبین و دیگران داشته باشد.

در دو تصویر پیشین، به راحتی می توانید تأثیر رنگ و سایه را در یک طرح سیاه و سفید ببینید. این کار طی مدت زمانی معادل 2 ساعت به وسیله گچ پاستل و مارکر (ماژیک) ترسیم شده است. آشنایی با روش های ترسیمی و تکنیک های رندرینگ نیازمند توضیحات مفصلی است که در آینده شرح داده خواهد شد.

البته امروزه با پیشرفت علوم رایانه ای، دسترسی به نرم افزارهای ترسمی و سه بعدی آسان تر شده، اما این نکته همیشه قابل توجه است که در هیچ زمانی استفاده از کاغذ و قلم برای به ترسیم درآوردن تجسمات آزاد اولیه در بین طراحان از بین نرفته، بلکه در این خصوص هم هر روز پیشرفت های روز افزونی مشاهده می شود. به طوری که ایده پردازی های اولیه در هر کارخانه ای ابتدا توسط دست انجام گرفته و توسط ابزارهای طراحی اولیه به ظهور می رسد.

باید این حقیقت را قبول کرد که یک طراح خلاق و نوآور، با وسایل و ابزارهای ساده و سنتی ترسیمی، می تواند تصور و تجسم خود را با سرعت بیشتری به مخاطبین ارائه کند.

من پیشنهاد می کنم که شما پیش از فراگیری یک نرم افزار 3 بعدی رایانه ای، از ایده پردازی اولیه به وسیله دست بر روی کاغذ غافل نشوید و فراگیری تکنیک های اسکچ زدن و ترسیم رندرینگ را دست کم نگیرید.

بزرگ ترین سئوالی که برای مبتدیان پیش می آید این است که چرا در تجسم و تخیل خودمان خیلی خوب ایده پردازی می کنیم، اما به محض اینکه می خواهیم این ایده را بر روی کاغذ انتقال بدهیم، آن چنان خوب نمی شود و غالبا هم بد از آب درمی آید؟

البته جواب این سئوال هم می تواند شامل لیست طولانی ای از علت های مختلف باشد که به صورت مختصر به گوشه هایی از آنها اشاره می کنم:

همان گونه که کودکان برای خواندن و نوشتن، ابتدا می بایستی به فراگیری الفبا و کاربرد هر حرف در کلمه و جمله در ساده ترین جملات بپردازند، طراحی هم از این قاعده کلی مستثنی نیست و الفبای طراحی هم از عناصری جزئی تا کلی مانند: نقطه، خط، سطح و حجم تشکیل می شود که با موضوعاتی مانند بعد، نور، رنگ، هارمونی، کنتراست و... تکمیل شده و باعث به وجود آمدن یک اثر هنری و تمایز آن از کارهای دیگر می شود.

گاهی اوقات توجه افراد و سابقه و تجربه قبلی، باعث درک بهتر و فراگیری سریع تر از مطالب نسبت به افراد دیگر می شود، اما بر مبنای تجربه ای که من داشتم، قدرت درک و فراگیری تکنیک ها و مسائل طراحی در افراد مختلف برابر است و تنها چیزی که باعث مختل شدن فرآیند درک و یادگیری در افراد می شود، ریشه در عوامل روحی و روانی قبلی و عدم خودباوری، همچنین دستپاچگی و عدم تمرکز دارد. این را بدانید که در هر سن و رده ای از یادگیری هستید، سعی کنید که توانایی های خود را در معرض مقایسه ای با حرفه ای تر ها نگذارید و این باور را داشته باشید که با تمرین بیشتر و شناخت اشتباهات طراحی و فراگیری تکنیک های ترسیمی، شما هم روزی یک طراح حرفه ای می شوید.

چرا ترسیم های ما درست از آب در نمی آید؟
در جواب این سئوال هم باید توضیح داد که تجسم و تخیل انسان در مرحله فکر کردن، مانند اسب سرکشی است که فارغ از محدودیت هایی مانند زمان، مکان و امکان انجام آن کار، آزادانه به هر گوشه که می خواهد سر می زند و تغییر می کند. این در حالیست که در دنیای واقعیت، به ترسیم در آوردن یک ذهنیت می بایستی در چارچوب های خاص علمی و فنی خود بگنجد تا طبیعی دیده شود. مواردی مانند رعایت تناسبات، زیبایی شناسی، عامه پسند بودن، رعایت موازین پرسپکتیوی، سایه ها، انعکاسات و صدها چیز دیگر در ترسیم های ما دخیل هستند و عدم رعایت یک و یا چند آیتم از موارد بالا می تواند کار ما را ضعیف تر نشان بدهد.

همچنین، مغز ما علاقه دارد که بر روی کاغذ راحت ترین راه و سریع ترین روش را برای رسیدن به هدف نهایی طی کند، که غالبا لجام گذاشتن و رام کردن این اسب سرکش احتیاج به تمرین و ممارست بسیار دارد و خواهد داشت.

باز هم تکرار می کنم که هر کس که بیشتر تمرین کند و سریع تر به اشتباهات ترسیمی خود پی ببرد، سریع تر به نتیجه مطلوبش می رسد. همچنین این باور را داشته باشید که انسان در طول زندگی دائما در حال آزمون و خطاست و حتی بزرگ ترین طراحان هم از این قاعده کلی ساده مستثنی نیستند و اشتباه، جزو لاینفک زندگی انسان هاست. تنها درک صحیح اشتباه و جلوگیری از تکرار آن اشتباه برای انسان هاست که باعث پیشرفت آنان می شود.

گفتن این نکته هم خالی از لطف نیست که مغز ما معمولا از نیم کره سمت چپ، که نیم کره تفکر و منطق است استفاده می کند. این نیم کره تابع تجسم و درک 2 بعدی است و معمولا تجسم و درک 3 بعدی برای آن مشکل تر است. تمرین های عملی زیادی هست که به صورت کتاب هم به چاپ رسیده و می توانید توسط آن، از نیم کره سمت راست مغز برای تجسم بهتر در طراحی های خود استفاده کنید.

غالبا طراحان برای ارائه ایده های خود از 3 نما و 4 نمای یک خودرو به یک پرسپکتیو دقیق می رسند، اما یک طراح خبره استایلیست، با تجسم قوی از بایدها و نبایدهای طرحش، می تواند به صورت آزادانه قلم را بر روی کاغذ حرکت دهد و تجسم خود را به ترسیم درآورد.

برای ترسیم دقیق تر چه کاری باید بکنیم؟
1 - سعی کنید از خودرو و یا محصول مورد نظرتان، به حد کافی اتود بزنید و طرح های کوچک بند انگشتی از زوایای مختلف ترسیم کنید تا به فرم ایده آل بیشتر نزدیک شوید.

2- گاهی اوقات هم چند حرکت رنگی بر روی اتود و اسکچ اولیه شما، می تواند جذابیت بصری معادل یک رندرینگ به وجود بیاورد.

3 - بررسی ارتباطات و روابط انسان و ماشین در نحوه استفاده در کارتان، می تواند کار نهایی شما را پخته تر و کاربردی تر بکند.

4- اقتباس گرفتن از طبیعت و بالا بردن جنبه های کاربردی و زیست محیطی محصولتان، می تواند ارزش کالای شما را بالاتر ببرد و بازارهای جدیدی را به وجود بیاورد.

5- برای ارائه و توجیه کردن عملکرد محصول، از ارائه طرح های توجیهی و کاربردی غافل نشده و هرچه در این مورد بیشتر تلاش کنید، کار شما جذاب تر و گیراتر خواهد شد و مورد تایید مخاطبین قرار خواهد گرفت.

7- همچنین کادر بندی و صفحه آرایی در هنگام ارائه ایده و طرح، می تواند زبان گویای تصویری از کار شما باشد.

8- توجه داشته باشید که رعایت قوانین پرسپکتیوی در کارهای شما، جذابیت بصری آن را برای مخاطبین چندین برابر می کند.

9- یک کار شاخص و چشم گیر، کاریست که در آن مواردی مثل پرسپکتیو صحیح، دقت در تناسبات، رعایت نورپردازی و رنگ آمیزی درست با خلاقیت در فرم و نوآوری در کاربرد ادغام شده و حرف تازه ای برای گفتن داشته باشد.

10- برای به دست آوردن خلاقیت بالا، توصیه می کنم که از روش های مختلف، نوین ترین کارهای طراحی را ببینید و با دوستان خود در خصوص نکات مثبت و منفی آنها بحث کنید.

 

فرزاد برخورداری